Pinagmulan: 《When Shift Happens》, Youtube
Pagsasalin: Felix, PANews
Ibinahagi ng Real Vision CEO na si Raoul Pal ang kanyang balangkas kung paano siya magtatagumpay sa crypto sa 2026 nang hindi umaasa sa swerte: hawakan ang tamang asset, tapos wala nang gawin. Narito ang mga mahahalagang bahagi ng panayam mula sa podcast na 《When Shift Happens》 na isinalin ng PANews.
Kevin: Kamakailan lang ay pumunta ako sa Silicon Valley, nakipag-usap sa maraming tao, at mas tumibay ang aking paninindigan sa pangmatagalang pananaw. Pag-uusapan natin ito ngayon dahil sa tingin ko mahalaga ito, kailangang maintindihan ng mga tao, pero kadalasan ay hindi nila maintindihan o ayaw nilang maintindihan. Maraming galit ng tao ay dahil hindi tumutugma ang time horizon nila.
Raoul Pal: Parang kaya mong sabihin sa kanila kung saan patungo ang hinaharap. Hindi titigil ang paglaganap ng teknolohiya, ngayon ang market cap ay umabot na sa mahigit 3 trilyong dolyar, at sa huli ay aabot ito sa 100 trilyong dolyar. Kaya, nasa 3% pa lang tayo, at tinatantiya kong aabutin pa ito ng mga 10 taon. Isa itong pangmatagalang pagbabago, pero laging tinatanong ng lahat: “Eh ngayon?”
Kevin: Paano mo sinasagot ang mga basher? Nakikita ko yung iba sinasabi na ginagamit mo lang ang “long-term” bilang dahilan, at kapag hindi maganda ang short-term, ito ang sinasabi mo. Paano mo sila sinasagot?
Raoul Pal: Mas maingay ang short-term, ang long-term ay pinapagana ng dalawang mahalagang bagay: network adoption at monetary debasement, kaya mas predictable ang long-term. Laging lumilihis ang short-term sa long-term, at ayaw tanggapin ng mga tao ito. Lahat umaasa sa M2 chart, sinasabi ko na hindi ito perpektong magtutugma, pero iniisip nila na dapat laging magtugma. Kapag lumihis, sasabihin nilang mali ako. Bilang macro analyst, trabaho kong alamin kung bakit lumihis, ano ang nagbago. Halimbawa, ngayon, hinugot ng Treasury General Account ang liquidity, dagdag pa ang government shutdown. Hindi maintindihan ng mga tao, iniisip nila dapat perpekto ang tugma, pero imposible iyon. Laging mas malakas ang ingay kaysa signal sa short-term, pero sa long-term mo lang makikita ang totoong signal.
Kevin: Nakikita ko maraming matatalino, lalo na yung mga dating trader sa tradisyonal na finance, ngayon sinasabi nilang mature na ang crypto market, dumarami ang mga institusyon, at dumarami rin ang mga pro trader na gumagamit ng AI at iba pang teknolohiya. Maliban sa long-term investing, halos wala nang alpha sa market, kaya ang magagawa mo na lang ay bumili at mag-hold, tumaya sa long-term trend na sinasabi mo.
Raoul Pal: Nakita ko na ito dati. Noong 2004, umalis ako sa hedge fund industry dahil dito. Macro strategy ang ginagawa ko noon. Mas volatile ang macro strategy, at pangmatagalan talaga, kasi macro strategy ay nangangahulugang nagte-trade ka base sa macroeconomic at economic forces. Kada quarter, isang ISM data lang, o kada buwan isang GDP data. Kaya para magkaroon ng totoong trend, kailangan mo ng sunod-sunod na data sa loob ng ilang panahon. Ibig sabihin, kailangan mo ng at least 6 na buwan na trading cycle, minsan 3 buwan kapag turning point, pero kadalasan 18 buwan hanggang 3 taon. Iyan ang macro.
Napansin ko rin na habang dumarami ang bagong investors sa hedge fund, pinipilit nilang gawing monthly ang mark-to-market, at hinuhusgahan ka base sa monthly performance, hindi sa annual performance o sa performance ng trade. Kahit kumita ka, basta bumaba ang presyo ng stock na binili mo sa buwan na iyon, dapat mo nang i-close ang position. Na-realize ko noon na hindi ka kikita ng pera sa ganitong sistema. Pinapatay nito ang volatility at binabawasan ang kita ng lahat. Ngayon, ganito rin ang nangyayari sa crypto. Sa macro, mas malala pa, dahil sa pag-usbong ng system funds, high-frequency trading, atbp., nawala na ang short-term edge ng macro. Umalis ako sa macro at itinatag ang Global Macro Investor (GMI) para patunayan na pangmatagalang investment ang tunay na susi.
Kevin: Lalo na mahirap ito para sa henerasyong may ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder).
Raoul Pal: Oo, pakiramdam nila parang video game ang lahat.
Kevin: Mahirap ang 2025 para sa crypto investors, maliban na lang kung nakainvest ka sa iilang tamang token, average lang ang returns. Bakit?
Raoul Pal: Dahil sa liquidity. Liquidity ang pinakamahalagang macro factor ngayon. Isa itong laro. Unang laro ay liquidity. Sa crypto, may pangalawang laro: gaano kabilis na-aadopt ang token na binili mo? L1 man, L2, application layer, DeFi, o iba pa, ang mahalaga ay speed ng adoption at kung gaano kalaki ang depreciation. Iyan ang buong laro. Kailangan maintindihan ng mga tao ang buong laro. Tapos nagiging komplikado na, paano ka magkakaroon ng liquidity?
Sa tradisyonal na crypto terms, ang liquidity ay tumutukoy sa quantitative easing. Noon, tuloy-tuloy ang pag-imprenta ng pera, pero ngayon ay tumigil na. Kailangan mong alamin ang net liquidity ng Federal Reserve, ibig sabihin ay Treasury General Account at reverse repo operations. Dati, ito lang ang source ng liquidity sa system, pero naubos na ang reverse repo funds. Ang Treasury General Account ay parang checking account, paulit-ulit nilang nilalagyan at inuubos. Kaya pabago-bago ang balanse ng account na ito. Sa totoo lang, hindi ito nakakatulong sa liquidity. Ang nakikita nating liquidity ay dahil sa pagkaubos ng reverse repo funds. Kaya mababa ang rate of change ng liquidity. Isa ito sa mga factor.
At humaba ang cycle. Sinasabi ng iba na may four-year cycle, totoo naman. Pero may dahilan ito. Pagkatapos ng 2008, naging zero ang interest rates, at pinlano ng mga bansa ang utang nila sa 3-5 taon, kada apat na taon nire-renew ang utang. Noong 2021-2022, naging zero ulit ang rates, pinahaba nila ang utang sa 5 taon. Kaya yung dating ika-apat na taon na dapat mag-imprenta ng pera, napunta sa ikalimang taon, ibig sabihin ay 2026 na. 10 trilyong dolyar na utang ang kailangang i-roll, kaya 2026 kailangan ng malaking liquidity. Pero ngayon, sobrang dami ng token, hindi kayang sagipin ng liquidity lahat ng project. Dati kahit anong bilhin mo tumataas, ngayon hindi na.
Kevin: Oo, kahit gaano pa karami ang liquidity, maraming token ang talo pa rin kasi pangit ang investment.
Raoul Pal: Oo, walang gumagamit. Iilan lang ang nagiging meme, pero mahirap tumagal. Hindi naiintindihan ng mga tao na may risk curve din sa pagitan ng mainstream tokens: Bitcoin bumababa ng 30%, Ethereum ng 40%, Solana ng 50%, SUI ng 60-65%, depende sa maturity, user count, at market depth. Ang ginagamit kong “DTFU” (Don’t Fuck This Up) framework ay hindi para kumita ng pinakamaraming pera, kundi para hindi masyadong matalo, tapos mag-compound ng matagal. Mukhang boring, pero ito ang totoo.
Kevin: Ano ang ibig sabihin ng “minimum regret portfolio”?
Raoul Pal: Ibig sabihin ay kapag binalikan mo, hindi mo mararamdaman na napaka-tanga mo . L1 ang pinakamadali, malaki ang market cap, may adoption, hindi magze-zero sa isang cycle. Unti-unti lang ang pagbaba, hindi biglaang zero. Kailangan mo ring tingnan kung sumusunod ka lang sa hype, ngayon libre na ang ChatGPT, pwede mong i-check ang on-chain metrics, user growth, atbp.
Kevin: Mapagkakatiwalaan ba ang analysis ng ChatGPT sa on-chain metrics?
Raoul Pal: Noong nakaraang linggo, sumulat ako tungkol sa Metastas, gamit ang stablecoin transfer value / active users para mag-valuate. Si ChatGPT mismo ang nagmungkahi na gamitin ang limang metrics gaya ng DeFi, gaming, atbp. para tukuyin ang active users, tapos i-rank ang mga chain base sa metrics na iyon, tingnan kung alin ang overvalued at alin ang undervalued. Maganda ang assessment niya, halos lahat ng aspeto ay maganda. Magaling din siya magbasa ng technical charts. Pwede mong bigyan ng chart, tanungin mo ang opinyon niya, maganda ang sagot niya.
Kevin: Sinusunod mo ba ang sarili mong “DTFU” investment framework?
Raoul Pal: Kadalasan oo, pero mas concentrated ang positions ko. Pag narinig ng iba na concentrated ako, iniisip nila dapat concentrated din sila. Ako, concentrated dahil may sarili akong valuation model. Malamang sa isang punto ay babaguhin ko ito. Mas volatile ito, at design talaga nito ay mas volatile, kasi early network adoption model ito. Kaya mas malaki ang volatility ng pagbaba kaysa pagtaas.
Sa nakaraang dalawang linggo, nagbenta ako ng maraming token, tapos biglang paggising ko kaninang umaga, tumaas ng 20-30% ang SUI, at tumaas din ang iba ng 8%. Kaya ko tanggapin iyon, pero baka hindi maintindihan ng iba. Bukod dito, may iba pa akong business na nagbibigay ng cash flow, kaya tama ang asset allocation ko, at mas malaki ang risk na kinukuha ko kasi mas marami akong research. Pero hindi ibig sabihin nito na tama lagi ang judgment ko. Huwag sundin ng iba ang asset allocation ko, sundin ang trading principles. Huwag kailanman hiramin ang paniniwala ng iba. Iyan ang pinakamahalaga.
Kevin: Pwede bang matalo ka sa performance kumpara sa mga sumunod sa “DTFU” advice mo?
Raoul Pal: Oo naman. Ako lang ang responsable sa sarili kong kapital. Kung mali ako, ako ang magbabayad. Basta tama ang direksyon ko, ayos na.
Kevin: Nakita ko ang isang tweet: Ang girlfriend niya, mula 2019, nag-DCA sa ETH at BTC, hindi nagbabasa ng Twitter, hindi nagmo-monitor, at mas mataas pa ang returns kaysa sa boyfriend niya. Sa brokerage accounts, kadalasan ang pinakamagandang performance ay yung “patay na” clients.
Raoul Pal: Oo. Kaya palaging bumabalik tayo sa basics. Ngayon, karamihan ng tao ay nahihirapan kasi sa cycle na ito ay stagnant o talo sila, kasi hindi sila bumili ng marami sa mababang presyo, at mahirap gawin iyon. Pinakasimpleng paraan yumaman ay mag-DCA palagi sa BTC, mas maganda pa ang returns kaysa DCA sa S&P 500. Pero hindi ito ang tunay na paraan para yumaman sa crypto, pero mas maganda ang paraan ay maghintay hanggang bumaba ang market ng X% tsaka mag-DCA, halimbawa bumaba ng 30% o higit pa, tapos triplehin ang frequency ng investment kapag nag-all time high ang market, siguradong mas maganda ang compounding returns. Hindi mahirap gawin ito.
Kevin: Mahirap lang sa psychology. Bumibili ako ng Bitcoin buwan-buwan, pakiramdam ko laging tataas, pero kadalasan nabibili ko sa local top.
Raoul Pal: Tatlong linggo na ang nakalipas akong bumili ng SUI, tapos bumagsak ng malaki. Pero pag tumagal, nakakalimutan mo na ang entry price, maliban na lang kung sobrang baba talaga.
Kevin: Kinokolekta mo ba ang mga tweet na minumura ka?
Raoul Pal: Hindi, pero binabasa ko ang mga tweet na minumura ako sa Drinks with Raoul show. Magandang therapy iyon. Paalala din kung saan ako hindi naging malinaw.
Kevin: Maraming early believers mula 2017-2021 ang lumipat na sa AI, sinasabing hindi natupad ng crypto ang decentralization promise, ETF at stablecoin na lang ang natira, at dismayado sila. Pero sa tingin ko, hindi lang sila kumita ng mabilis nitong mga taon, nawala ang edge nila. Sa Silicon Valley, kabaligtaran, sinasabi nilang malaki pa ang returns sa hinaharap. Si Aishal ng Electric Capital inihalintulad ang crypto sa mas liquid na venture capital. Sa VC, karamihan magze-zero, iilan lang ang kikita ng malaki, pero kailangan mong hawakan palagi, kasi ang exponential na bagay ay lumalaki nang lampas sa inaasahan.
Raoul Pal: Sa VC, bago mag-token generation, mas mababa ang valuation. Sa public market, hindi ganoon kalakas ang power law, mahalaga ang presyo. Sa nakaraang cycle, sinubukan ko ang diversified portfolio, pero karamihan ng returns ay galing pa rin sa ETH, BTC, at kaunting Solana, halos walang silbi ang iba. Ngayon, ang market cap ay nasa 3.5 trilyong dolyar, conservative estimate ay 10 taon para umabot sa 100 trilyon, nasa 3% pa lang tayo. Bababa ang dominance ng Bitcoin, tataas ang dominance ng smart contracts dahil mas marami ang use case. May natitirang 30 beses na growth para sa buong market.
Kevin: Naiintindihan ng Silicon Valley ang exponential, naiintindihan ng Wall Street ang linear at mean reversion. Kaya tuwing bull at bear, iniisip nilang tapos na ang market. Pero kung titingnan mo sa long-term, smooth lang ang trend. Ganoon din ang Amazon, Google, Tesla. Malaki ang volatility sa simula, lumiliit habang tumatanda. Ano ang portfolio mo ngayon?
Raoul Pal: Maliban sa pagbili ko ng SUI tatlong linggo na ang nakalipas, wala akong ginagalaw. Bumili ako ng ilang NFT. Screenshot na naman ng mga tao na nag-shill ako ng SUI, tapos may magmumura na naman. Portfolio ko, akin lang iyon. Huwag niyong gayahin ang risk appetite ko. Ang gusto ko lang sabihin ay base sa sarili ninyong risk tolerance.
Kevin: Ano ang totoong pananaw mo sa SUI sa katapusan ng 2025?
Raoul Pal: Normal ang performance nito sa risk curve. Sa short-term, underperform sa Solana pero pataas pa rin ang trend. Walang problema sa technology ng project, ang mahalaga ay adoption. Mas mabilis ang user growth kaysa sa Solana noong nakaraang cycle, mas mataas ang value/active user. Ayon sa model, undervalued ito ng mga 80% kumpara sa Solana. Kailangan pa rin ng overall market rally para mapatunayan ito.
Kevin:Paano mo hinahati ang kita mo kada buwan ngayon?
Raoul Pal: Ginagamit ko ang cash flow para sa investment, pamumuhay, at iba pang gastusin. Gaya ng lahat ng bagay. Bukod sa crypto, nag-iinvest din ako sa iba pang bagay, tulad ng maraming digital art. Habang lumalaki ang pera mo, gusto mong mag-upgrade ng ilang bagay. Kaya nagpapalit ka ng sound system, kotse, atbp. Ginagawa mo ito para mapanatili ang kalidad ng asset mo, kasi kung hindi, bababa ang asset quality mo sa paglipas ng panahon—magkakasira ang kotse, tatanda, maiinis ka, kailangan ng maintenance.
Gusto kong gumastos sa bakasyon at paglalakbay. Iyan ang quality of life. Ang quality of life ay investment din, nagbibigay ito ng experience. Kaya malaki ang nilalaan ko dito.
Kevin:Binanggit mo ang digital art, ibig sabihin NFT. Kumusta na ang NFT ngayon?
Raoul Pal: Nasa Basel Art Fair ngayon, kalahati ng digital art market ay nandoon. Kahit na marami sa mga artwork na ginagawa nila ay hindi talaga digital. Ang nangyayari ngayon, kapag umabot sa upper range ang presyo ng ETH o Solana, sumasabog ulit ang sales, kasi bumabalik ang yaman ng tao sa pagbili ng art. Kapag bumaba sa lower range, walang pambili, kasi mas mababa ang opportunity cost ng pag-invest sa non-monetary assets. Pero ang argument dito, tuwing peak ang presyo, art ang nagiging sentro, at nagsisimula nang magtuluy-tuloy ang all-time high ng presyo.
Nagsisimula na tayong makakita ng malalaking investors na pumapasok dito. Si Nikki Mala ng Ribbit Capital ay bumili ng Punks IP at Crypto Punks IP; may iba pang investors tulad ni Alan Howard, malaking investor sa sector na ito. Tumataas ang overall value ng art, pero sumasabay pa rin ito sa volatility ng crypto prices. Kaya bahagyang bumababa ang presyo, pero sa long-term, kadalasan ay outperformance, at marami pang lalabas sa sector na ito.
Kevin: Sabi ng co-founder ng Animoka na si Yuge Yatsu, NFT daw ang asset class ng henerasyong ito. Sa tingin ko, karamihan ay mag-iisip, “Ano ‘yon? Niloloko lang ba niya sarili niya? Nagde-deny ba siya ng reality?”, gusto kong itanong, may alam ba siyang hindi pa naiintindihan ng karamihan?
Raoul Pal: Oo. Lahat iniisip na bumagsak na ang mga Monkey JPEG at iba pa. Sobrang speculative daw. Hindi napapansin ng mga tao na sobrang speculative talaga ang crypto, at dahil dito, bumibilis ang validation ng isang idea. At napatunayan ng speculation na ang value ng digital asset ay hindi lang dahil token ito ng exchange. Kaya meron tayong Crypto Punks, umabot ng 10 bilyong dolyar ang total value. Game assets, ticketing, financial contracts, digital identity... napakalaki ng TAM. Ang pinakamahal na block space ay art. Sa digital world, lahat pwedeng mag-zero, pero ang digital scarcity ay may value. Sa huli, ang yaman ay mapupunta sa art.
Kevin: Noong unang bahagi ng Nobyembre, nag-post ka na “mag-bottom fishing”, ngayon Disyembre 2025 na, ito pa rin ba ang payo mo?
Raoul Pal: Oo. Sa tingin ko nag-bottom na ang market. Kaya naranasan natin ang liquidation noong Oktubre. Kinuha ng US government ang liquidity sa Treasury General Account, tapos nag-shutdown sila, kaya nawala ang liquidity, kasi hindi na nila magalaw ang Treasury General Account. Ang crypto, bilang pinaka-sensitive sa liquidity, nang bumagsak ang liquidity, lumabas lahat ng kahinaan ng leverage, nag-trigger ng system liquidation at iba pang problema.
Kung tama ang research ko sa liquidity, darating ang wave ng liquidity inflow. Sinasabi ng system ngayon na tight ang bank system, kaya madalas ang volatility sa money market. Kulang ang pera sa market. Alam din ito ng Federal Reserve. Tumigil na sila sa quantitative tightening. Pero may isa pa silang task, tapusin ang year-end funding. Walang sapat na liquidity ang mga bangko para mag-roll ng utang at ayusin ang balance sheet. Kaya kailangan mag-inject ng liquidity ang Fed.
Kevin: Paano yumaman sa crypto sa 2026?
Raoul Pal: Hawakan ang tamang asset, tapos wala nang gawin. Huwag hiramin ang paniniwala ng iba, mag-research at bumuo ng sariling conviction. Base sa risk tolerance at goals, magtakda ng time frame. Ang framework ko ay 5-year cycle, lahat ng iba ay ingay lang.
Kevin: Ano ang bagay na ayaw mong bitiwan pero alam mong dapat bitawan?
Raoul Pal: Pakiramdam ko kaya kong tumulong sa mas maraming tao. Pero kailangan ko ring tanggapin na may mga taong ayaw tumanggap ng tulong. Nakakafrustrate. Gusto mo ring tumulong sa lahat, pero marami ring ayaw magpatulong.
Kevin: Tuwing umaga pagkagising, at gabi bago matulog, ano ang sinasabi ng boses sa utak mo?
Raoul Pal: Tuloy lang. Ang trabaho ko ay mabuhay sa hinaharap, makita ang direksyon. Huwag masyadong mag-alala sa maliliit na bagay. Basta tama ang direksyon, ayos na. Huwag mag-alala kung bumaba ng 30% ang SUI ngayong linggo, ang mahalaga ay aabot sa 100 trilyong dolyar ang buong market.
Karagdagang babasahin: Panayam sa Polygon Founder: Paano Nakawala sa Kahirapan at Nagtayo ng $30 Bilyong Crypto Company
