Rosnący podatek od nieruchomości wstrząsa francuskimi miastami

Podczas gdy inflacja zwalnia w skali krajowej, właściciele nieruchomości nie unikają realiów liczb. Od 25 sierpnia zaczęły docierać pierwsze zawiadomienia o podatku od nieruchomości, z ogólnokrajową podwyżką ustaloną na poziomie 1,7%. Rzeczywiście, za tą automatyczną rewaloryzacją cicho kryją się znacznie wyższe podwyżki lokalne. To obciążenie podatkowe, dalekie od bycia nieistotnym, ujawnia narastające napięcia pomiędzy samorządami lokalnymi pod presją budżetową a już osłabionymi podatnikami.

Mechanizm inflacyjny pod nadzorem

Od poniedziałku, 25 sierpnia, pierwsze zawiadomienia o podatku od nieruchomości są rozsyłane do francuskich właścicieli. Na pierwszy rzut oka, krajowa podwyżka pozostaje ograniczona: +1,7%, zgodnie z mechanizmem indeksacji powiązanym z inflacją.

Automatyczna i nieunikniona podwyżka, jak przypomina Henry Buzy-Cazaux, członek National Housing Council: „1,7% to minimalna podwyżka, jaką pokaże podatek od nieruchomości”.

Jednak za tą pozornie umiarkowaną podwyżką, napięcia wśród podatników pozostają wysokie. Średnio podatek od nieruchomości wzrósł już o 30% w ciągu dziesięciu lat. Dla wielu ten podatek stanowi obecnie jeden z najcięższych elementów opodatkowania majątku.

Oto konkretne fakty znane na dziś dotyczące tej podwyżki:

• Minimalna krajowa podwyżka o 1,7%, wynikająca z indeksacji inflacyjnej;

• Porównanie z poprzednimi latami: +7% w 2023, +4% w 2024;

• Średnia kwota płacona przez właścicieli w 2024 roku: 1 080 euro;

• Termin płatności ustalony na 15 października (20 października online);

• Możliwe różnice w zależności od gmin: rady miejskie we Francji mogą głosować za dodatkowymi podwyżkami stawek;

• Ramy polityczne: w okresie przedwyborczym burmistrzowie są zachęcani do ograniczania podwyżek. „5% to maksymalny poziom akceptowalności przez lokalnych podatników”, według Buzy-Cazaux.

Te dane krajowe ukazują tylko część rzeczywistości. W niektórych gminach Francji podwyżki znacznie przekraczają te średnie, ale ich przyczyny wynikają z innej logiki.

Lokalne kompromisy, napięte budżety i podziały fiskalne

W Ploërmel, w departamencie Morbihan, rzeczywistość znacznie przekracza próg akceptowalności wskazany przez ekspertów. Podatek od nieruchomości wzrasta tam w tym roku o 8%. Dla niektórych mieszkańców to trudna do przełknięcia pigułka. Za mieszkanie o powierzchni 100 metrów kwadratowych podatek od nieruchomości musi przekroczyć 1 500 euro.

U podstaw tej lokalnej podwyżki leży ogromny program inwestycyjny zainicjowany przez gminę. Burmistrz uzasadnia zaangażowanie 11 milionów euro, z czego 8 milionów na centrum miasta, potrzebami uznanymi za niezbędne, w szczególności całkowitą przebudową systemu kanalizacyjnego i budową nowej szkoły.

Dla części mieszkańców te prace są konieczne. Dla innych odzwierciedlają one oderwane od rzeczywistości zarządzanie budżetem.

W obliczu rosnącej presji podatkowej niektórzy właściciele lub oszczędzający zwracają się ku bardziej mobilnym alternatywom majątkowym, mniej narażonym na lokalne decyzje, takim jak kryptowaluty. Bitcoin, na przykład, przyciąga swoją zdecentralizowaną naturą oraz odpornością na inflację monetarną i fiskalną we Francji. W środowisku, gdzie tradycyjne podatki coraz bardziej obciążają, ta cyfrowa rezerwa jawi się dla wielu jako przeciwwaga, a nawet schronienie.

Za tymi wyborami drży cała struktura finansowa. Coraz więcej gmin potępia wycofywanie się państwa. Rosnąca presja na lokalne budżety zmusza wybranych przedstawicieli do sięgania po dźwignię fiskalną w celu rekompensaty. Sytuacja ta grozi nasileniem napięć między samorządami a obywatelami oraz czyni jeszcze pilniejszą reformę lokalnego systemu podatkowego, podobnie jak trudne środki gospodarcze proponowane przez Bayrou. Bez systemowego rozwiązania podział fiskalny może łatwo przerodzić się w podział polityczny na poziomie terytorialnym.