Bitcoin’ning institutsionalizatsiyasi: 2035 yilgacha $1.3M kelajakmi?

Bitcoin’ning institutsionallashuvi muhim burilish nuqtasiga yetdi. 2025-yilga kelib, kriptovalyuta endi spekulyativ aktiv emas, balki global investorlar uchun strategik taqsimot vositasiga aylandi. AQSh spot Bitcoin ETF’lari, jumladan BlackRock’ning iShares Bitcoin Trust (IBIT) kabi fondlar 2025-yilning uchinchi choragigacha 118 milliard dollar oqimini jalb qilib, bozor ulushining 89 foizini egalladi, bu esa chakana spekulyatsiyadan institutsional qabul qilishga o‘tish aniq ekanini ko‘rsatadi [1]. Harvard University’ning IBIT’ga 117 million dollar ajratgani ham Bitcoin’ni diversifikatsiyalangan portfellar uchun korrelyatsiyalanmagan aktiv sifatida legitimligini yana bir bor tasdiqlaydi [1]. Bu o‘zgarish makroiqtisodiy ijobiy omillar, tartibga solishdagi aniqlik va Bitcoin’ning noyob ta’minot dinamikasi bilan bog‘liq.

Ta’minot va talab nomutanosibligi: Kamyoblik asosidagi o‘sish uchun poydevor

Bitcoin’ning tug‘ma kamyobligi uning institutsional jozibasining asosiy omilidir. 2025-yil iyun oyiga kelib, Bitcoin ta’minotining 17 foizi “qadimiy ta’minot”ga aylandi — ya’ni 10 yil yoki undan ko‘proq vaqt davomida ushlab turilgan tangalar — bu yangi ta’minot chiqarilish tezligidan oshib ketdi [1]. Har kuni 450 BTC qazib olinayotgan bo‘lsa, “qadimiy ta’minot”da 566 BTC yig‘ilmoqda, bu esa kamyoblikni mustahkamlovchi strukturaviy nomutanosiblikni yuzaga keltiradi. Bu dinamika oltinning qiymat saqlovchi sifatidagi rolini eslatadi, biroq dasturlashtiriladigan va global miqyosda mavjud bo‘lgan reyestrga ega. Bitwise’ning Bitcoin uchun keyingi o‘n yillikda 28,3% yillik murakkab o‘sish sur’ati (CAGR) prognozi va 2035-yilga kelib narxning 1,3 million dollarga yetishi aynan shu kamyoblik asosidagi ssenariyga tayanadi [1].

Institutsional talab: 3 trillion dollarlik katalizator

Institutsional talab misli ko‘rilmagan tezlikda o‘smoqda. Oilaviy ofislar hozirda o‘z portfellarining 25 foizini raqamli aktivlarga ajratmoqda, Strategy Inc. (ilgari MicroStrategy) kabi korporativ subyektlar esa 632,457 BTC’ga egalik qilmoqda, bu 71 milliard dollardan ortiq qiymatga ega [1]. Suveren boylik fondlari esa 3,68 million BTC’ni (aylanmadagi ta’minotning 18 foizi) faol savdodan olib chiqib, uzoq muddatli strategik zaxiralarga o‘tkazdi [1]. Bu oqimlar spekulyativ emas, balki fiat qadrsizlanishi davrida kapitalni saqlashning kengroq qayta ko‘rib chiqilishi doirasiga kiradi.

Regulyator aniqligi: 43 trillion dollarlik pensiya aktivlarini ochib beradi

Regulyatoriy doiralar qabul qilishdagi muhim to‘siqlarni olib tashladi. CLARITY Act va ERISA’dagi o‘zgartirishlar AQShdagi 43 trillion dollarlik pensiya aktivlarini kripto ekspozitsiyasi uchun ochib berdi [1], kriptovalyutalarning ipoteka uchun malakali aktiv sifatida tan olinishi esa institutsional qabulni kengaytirdi [1]. Bu o‘zgarishlar Bitcoin’ni tor doiradagi aktivdan kapital bozorlarining asosiy tarkibiy qismiga aylantirdi, institutsional investorlar esa uni inflyatsiya va valyuta qadrsizlanishiga qarshi himoya sifatida ko‘ra boshladi.

1,3 million dollarlik yo‘l: Ta’minot va talab asosidagi model

2035-yilga kelib 1,3 million dollarlik narx maqsadi hozirgi tendensiyalar asosida xayoliy emas, balki matematik muqarrarlikdir. Agar institutsional talab 2027-yilga kelib 3 trillion dollarga yetsa [1], va Bitcoin ta’minoti uning halving jadvali va uzoq muddatli egalar tomonidan ushlab turilishi bilan cheklangan bo‘lsa, aktiv likvidlik tanqisligiga duch keladi. Bu kamyoblik, Bitcoin’ning fiat qadrsizlanishiga qarshi himoya sifatidagi roli bilan birga, o‘z-o‘zini mustahkamlovchi siklni yuzaga keltiradi: ko‘proq kapital kirib kelgani sari, cheklangan ta’minot narxlarni oshiradi va bu esa institutsional qiziqishni yanada kuchaytiradi.

Xulosa: Yangi aktiv sinfi paydo bo‘lmoqda

Bitcoin’ning institutsionallashuvi vaqtinchalik moda emas, balki global kapital bozorlarida strukturaviy o‘zgarishdir. Ta’minot kamyobligi, regulyator aniqligi va institutsional talab o‘zaro ta’sir qilib, Bitcoin narxi endi spekulyativ emas, balki algoritmik tarzda shakllanadigan modelni yaratdi. 2035-yilga kelib, 1,3 million dollarlik maqsad muqarrar ko‘rinishi mumkin — bu shov-shuv tufayli emas, balki kapital oqimlari arifmetikasi va cheklangan ta’minot “fizikasi” tufayli.

Manba:
[1] Bitcoin's Path to $1. 3M by 2035: How Institutional Adoption and Scarcity Fuel the Digital Gold Era