Prognoz bozori qorong'u tomoni

Jamiyatning so‘zlariga ko‘ra, orakl “kitlarni qo‘llab-quvvatlayapti”.

Muallif: Splin Teron

Tarjima: Luffy, Foresight News

Quyida aytadigan tuzoqlarimga o‘zim ham tushganman va buning uchun anchagina pul yo‘qotganman.

Hozirgi trendni inkor qilishning hojati yo‘q. Google Trends ko‘rsatishicha, “prognoz bozori” bugungi kunda yil boshidagi “memecoin” qidiruv hajmiga yetib oldi.

Lekin avvalo, prognoz bozorining asosiy ishlash mexanizmini tezda ko‘rib chiqamiz:

1. USDC depozit qilasiz;
2. Natija tokenini sotib olasiz, bu “ha” (Yes) yoki “yo‘q” (No) bo‘lishi mumkin;
3. Tokenlar smart-kontraktga bloklanadi va voqea tugaguncha saqlanadi;
4. Vaziyat yakunlangach, orakl (Oracle) natijani bloklaydi;
5. Agar siz tanlagan natija to‘g‘ri bo‘lsa, tokenlarni qaytarib olib, daromad olasiz; agar noto‘g‘ri bo‘lsa, asosiy mablag‘ingiz yo‘qoladi.

Shunday qilib... orakl – bu haqiqatning tashqi manbai. Polymarket platformasida bu rolni UMA bajaradi.

Vaziyat yakunlangach, orakl kontraktga “Yes” yoki “No” signalini yuboradi. Aynan shu vaqtda, mablag‘lar ishtirokchilar o‘rtasida qayta taqsimlanadi.

Butun bozor ishonchi oraklga bog‘liq. Agar orakl “xato hukm” chiqarsa yoki natijani shubhali tarzda belgilasa — haqiqat aniq bo‘lsa ham — kimdir foyda ko‘radi, kimdir zarar ko‘radi.

Muammo shundaki... oraklning “xato hukmi” juda tez-tez uchraydi. Yoki, jamiyatning so‘zlari bilan aytganda, orakl “kitlarni qo‘llab-quvvatlaydi”!

Misol 1: Ukraina va Trump kon-metall kelishuvi

2025 yil mart: Polymarket platformasida “Ukraina va Trump kon-metall kelishuvi” prognoz bozori yakunda Yes deb belgilandi, lekin aslida tomonlar hech qanday kelishuvga erishmagan, bu qarorni UMA kitlari kuch bilan oldinga surdi. Foydalanuvchilar bir necha million dollar yo‘qotdi, Polymarket esa hech qanday kompensatsiya bermasligini e’lon qildi.

Misol 2: 2025 yil 5 maygacha TikTok bloklanadimi?

2025 yil yanvar: Polymarket platformasida “2025 yil 5 maygacha TikTok bloklanadimi?” prognoz bozori yakunda Yes deb belgilandi. AQSh Oliy sudi tegishli qonunni tasdiqlagan bo‘lsa-da, TikTok aslida bloklanmagan va normal ishlashda davom etmoqda. UMA orakli natijani to‘g‘ridan-to‘g‘ri blokladi va odatdagi nizoni hal qilish jarayonini o‘tkazib yubordi. O‘sha paytda bozorda 1.2 milliard dollar atrofida mablag‘ ishtirok etgan. Foydalanuvchilar bu manipulyatsiya deb ayblashdi, biroq platforma baribir kompensatsiya bermadi.

Misol 3: Zelenskiy an’anaviy kostyumda chiqadimi?

2025 yil iyul: Polymarket platformasida “Zelenskiy an’anaviy kostyumda chiqadimi?” prognoz bozori 2.1 milliard dollardan ortiq pul jalb qildi. Bir nechta OAV, hatto kostyum tikuvchisi ham Zelenskiy kostyum kiyganini tasdiqlagan bo‘lsa-da, UMA orakli natijani No deb belgiladi. Ular natijani “bozorning asosiy niyati ‘galstukli kostyum’ edi” degan noaniq izoh bilan himoya qilishdi, aslida esa bu kitlarning pozitsiyasini saqlab qolish uchun qilindi.

Misol 4: Husiy jangchilari 31 avgustgacha Isroilga hujum qiladimi?

2025 yil avgust: Polymarket platformasida “Husiy jangchilari 31 avgustgacha Isroilga hujum qiladimi?” prognoz bozori 13 million dollar aylanmaga ega bo‘ldi va natija Yes deb belgilandi. Lekin rasmiy ma’lumotga ko‘ra, raketa havoda to‘xtatilgan. Qoidalarga ko‘ra, bu natija No bo‘lishi kerak edi.

Men barcha misollarni sanab o‘tib, matnni cho‘zmoqchi emasman... Agar ko‘proq bilmoqchi bo‘lsangiz, Reddit’da qidiring yoki Grok, ChatGPT’dan foydalaning.

Nega natijasi aniq bo‘lgan bozorlarda yakuniy qaror haqiqatga zid chiqadi? Kim ovoz berishda hal qiluvchi kuchga ega?

Men javobni bilmayman, lekin asosiy nuqta oddiy: bu holatlar haqiqatan ham sodir bo‘lyapti va odamlar buning uchun pul yo‘qotyapti!

Qaysi filtr usullari savdo oldidan xavfni kamaytirishga yordam beradi?

• Mablag‘ boshqaruvini to‘g‘ri qiling: bitta bozordagi tikish miqdori depozitingizning 1%-3% dan oshmasin;
• Sud qarori, rasmiy bayonot, onchain ma’lumot kabi aniq axborot manbali voqealarni tanlang;
• Bozor likvidligi va eng yirik pozitsiya egalarining ro‘yxatini tekshiring;
• Oldindan foydani fiksatsiya qiling, masalan, foyda 95% ga yetganda chiqib keting, yakuniy natijani kutmang.

Shuni ham tushunishingizni istardimki, prognoz bozori ko‘proq qimorga o‘xshaydi, investitsiyaga emas. Agar siz tikish istagini nazorat qila olmasangiz, bu sohadagi faoliyatdan yiroq bo‘lganingiz ma’qul...

Agar chuqurroq o‘rganishga qaror qilsangiz, prognoz bozori olamiga kirishingiz uchun turli protokollarning taqsimot xaritasini ilova qildim.