Vào ngày 12/8, cộng đồng tiền điện tử chấn động khi Monero (XMR) – đồng tiền mã hóa nổi tiếng với tính ẩn danh – bất ngờ hứng chịu một cuộc tấn công 51% hiếm hoi. Đáng chú ý, “thủ phạm” lại chính là Qubic, dự án của Sergey Ivancheglo – đồng sáng lập IOTA. Tuy nhiên, Qubic khẳng định đây chỉ là một màn trình diễn kỹ thuật nhằm kiểm tra sức mạnh bảo mật mạng lưới, chứ không phải hành vi phá hoại.
Câu chuyện bắt đầu khi Qubic tận dụng cơ chế Useful Proof of Work (uPoW) để nhanh chóng gia tăng sức mạnh tính toán khai thác Monero. Từ mức chưa đầy 2%, chỉ trong thời gian ngắn, Qubic đã nhảy vọt lên hơn 27%, trở thành mỏ đào Monero lớn nhất thời điểm đó. Mục tiêu mà Qubic công khai tuyên bố là đạt trên 51% hashrate của toàn mạng để kiểm tra phản ứng và khả năng phòng thủ của hệ thống.
Đến trưa ngày 12/8, Qubic đã thực sự đạt 52,72% tổng hashrate của mạng Monero (khoảng 3,01 GH/s). Ở mức này, về lý thuyết, Qubic có thể từ chối các khối được tạo bởi mỏ đào khác, tiến hành tái tổ chức chuỗi khối (chain reorganization), giao dịch chi tiêu kép (double-spending) hoặc thậm chí chặn giao dịch. Đây là những kịch bản ác mộng với bất kỳ blockchain nào.
Phía cộng đồng Monero lập tức triển khai các biện pháp phản kháng, kêu gọi các thợ đào chuyển sang mỏ khác để phân tán sức mạnh tính toán. Trong khi đó, Qubic tiếp tục nhấn mạnh rằng đây chỉ là “thí nghiệm bảo mật” và không nhằm gây thiệt hại. Dù vậy, Ledger – một thương hiệu ví cứng nổi tiếng – thông qua CTO của mình đã viết rằng “Monero dường như đang trải qua một cuộc tấn công 51% thành công”.
Thực tế, Qubic đã âm thầm gom sức mạnh khai thác suốt nhiều tháng trước khi tung ra hành động này. Một số chuyên gia blockchain cho rằng, dù Qubic không trực tiếp phá hoại, sự kiện này vẫn là lời cảnh tỉnh về rủi ro của các mạng lưới tiền mã hóa nhỏ hơn Bitcoin, vốn dễ bị thao túng khi có một bên nắm giữ phần lớn hashrate.
Nếu nhìn rộng ra, đây không phải là lần đầu cộng đồng tiền điện tử chứng kiến cảnh báo về bảo mật. Trước đây, Ethereum Classic từng hứng chịu nhiều cuộc tấn công 51% và để lại thiệt hại hàng triệu USD. Sự kiện mới nhất của Monero có thể sẽ khiến các dự án blockchain phải nghiêm túc hơn trong việc phân bổ sức mạnh đào và nâng cấp thuật toán chống tập trung hóa.
Muốn nhận tin tức crypto 24/7 sớm nhất về thị trường và các dự án? Anh em hãy tham gia tại đây nhé.
