Mọi người đang ăn mừng việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9. Liệu bài phát biểu của Powell có thực sự "ôn hòa" đến vậy không?

Tiêu đề gốc: "Mọi người đang ăn mừng việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9, nhưng bài phát biểu của Powell có thực sự ôn hòa đến vậy không?"

Tác giả gốc: Li Xiaoyin, Wall Street Journal

Bài phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Powell tại hội nghị chuyên đề Jackson Hole vào thứ Sáu tuần trước được nhiều người hiểu là một tín hiệu rõ ràng về việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9. Tuyên bố này ngay lập tức khơi dậy sự phấn khích trên thị trường, đưa chứng khoán Mỹ lên mức cao kỷ lục mới.

Tuy nhiên, Jonathan Levin, một nhà kinh tế học người Mỹ và là hiệu trưởng Đại học Stanford, đã viết trong một bài báo trên Bloomberg hôm thứ Bảy rằng một phân tích sâu hơn về bài phát biểu của Powell tại Jackson Hole cho thấy thông điệp cốt lõi của bài phát biểu không phải là nới lỏng vô điều kiện, mà là sự cân bằng khó khăn giữa hai rủi ro kép của thị trường lao động trì trệ và lạm phát cao trong một môi trường kinh tế u ám.

Levin nhận định rằng phản ứng dữ dội của thị trường hôm thứ Sáu phần lớn đã bỏ qua những sắc thái quan trọng trong bài phát biểu của Powell. Ông nhấn mạnh rằng nếu Fed thực sự cắt giảm lãi suất, thì nguyên nhân có thể là do nền kinh tế đang gặp khó khăn, đòi hỏi sự can thiệp của ngân hàng trung ương, chứ không phải do lạm phát đang hạ nhiệt. Bối cảnh quan trọng này đã bị bỏ qua trong phản ứng ban đầu của thị trường. Bài báo nhấn mạnh rằng Powell thừa nhận trong bài phát biểu của mình rằng các nhà hoạch định chính sách đang phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là cân bằng giữa hai nhiệm vụ kép: thúc đẩy việc làm đầy đủ và duy trì ổn định giá cả. Tình thế tiến thoái lưỡng nan về chính sách này cho thấy lộ trình cắt giảm lãi suất trong tương lai có thể chậm hơn và bất định hơn so với dự đoán của thị trường. Bài báo lưu ý rằng khi lạm phát tăng vọt lên 9,1% vào năm 2022, các mục tiêu của Fed đã rõ ràng và việc đạt được sự đồng thuận về chính sách tương đối dễ dàng. Nhưng hiện nay, các nhà hoạch định chính sách đang phải đối mặt với một tình huống phức tạp hơn nhiều. Powell cũng nhấn mạnh trong bài phát biểu của mình: "Khi các mục tiêu của chúng ta đang căng thẳng như thế này, khuôn khổ của chúng ta đòi hỏi chúng ta phải cân bằng cả hai khía cạnh của nhiệm vụ kép này." Levin giải thích rằng, một mặt, mặc dù tỷ lệ thất nghiệp thấp, dữ liệu thị trường lao động đã bắt đầu suy yếu. Mặt khác, lạm phát vẫn cao hơn một chút so với mục tiêu 2% của Fed. Bài báo trích lời Powell nói: "Lãi suất chính sách của chúng tôi hiện đã gần mức trung lập hơn 100 điểm cơ bản so với một năm trước", cho phép Fed "tiến hành thận trọng". Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng "chính sách tiền tệ không được thiết lập theo một lộ trình định sẵn". Sự bất đồng chính sách này đã trở nên rõ ràng trong nội bộ Fed. Quyết định duy trì lãi suất ở mức 4,25% đến 4,5% vào tháng 7 đã vấp phải sự phản đối từ hai thống đốc, đây là quyết định đầu tiên như vậy kể từ năm 1992, làm nổi bật những khác biệt đáng kể trong cách diễn giải dữ liệu kinh tế hiện tại.

Rủi ro tiêu cực đối với thị trường lao động

Bài viết nhấn mạnh rằng một điểm then chốt, thường bị bỏ qua, đằng sau sự cổ vũ của thị trường đối với việc cắt giảm lãi suất là động lực chính của Fed cho việc cắt giảm này có thể xuất phát từ những lo ngại về một nền kinh tế đang xấu đi.

Trong bài phát biểu hôm thứ Sáu, Powell đặc biệt lưu ý rằng thị trường lao động hiện tại đang ở trong một "trạng thái cân bằng đặc biệt", với cả cung và cầu lao động đều chậm lại đáng kể, một phần do chính sách nhập cư thắt chặt.

Powell thẳng thắn:

"Tình hình bất thường này cho thấy những rủi ro tiêu cực đối với việc làm đang gia tăng. Nếu những rủi ro này trở thành hiện thực, chúng có thể nhanh chóng trở thành hiện thực dưới dạng sự gia tăng mạnh mẽ về số lượng nhân viên bị sa thải và tỷ lệ thất nghiệp cao hơn."

Nói cách khác, việc cắt giảm lãi suất sẽ là một động thái phòng thủ, chứ không phải là một tuyên bố chiến thắng về sức mạnh kinh tế.

Bài viết chỉ ra rằng Các dữ liệu khác cũng ủng hộ mối lo ngại này. Powell lưu ý rằng tăng trưởng GDP của Mỹ trong nửa đầu năm nay chỉ bằng khoảng một nửa so với dự kiến cho năm 2024, một phần do chi tiêu tiêu dùng chậm lại. Điều này không phù hợp với nền tảng cho một thị trường tăng trưởng bền vững trên thị trường chứng khoán. Thách thức lạm phát vẫn chưa được giải quyết. Giữa những lo ngại về thị trường việc làm, rủi ro lạm phát vẫn còn. Bài báo cho biết nhiều nhà kinh tế tiếp tục lo ngại rằng thuế quan của Trump sẽ đẩy giá hàng hóa lên cao trong những tháng và quý tới. Mặc dù tác động hiện tại còn nhẹ, nhưng những người trong ngành dự đoán áp lực giá sẽ thực sự hiện hữu khi các mẫu xe mới ra mắt năm 2026 được tung ra thị trường. Cách ứng phó với cú sốc giá do thuế quan gây ra cũng là một chủ đề được tranh luận sôi nổi. Những người theo chủ nghĩa ôn hòa cho rằng các nhà hoạch định chính sách nên bỏ qua sự thay đổi "đột ngột" này về mức giá, trong khi những người theo chủ nghĩa diều hâu lo ngại rằng điều này có thể làm trầm trọng thêm kỳ vọng lạm phát phi mã sau gần năm năm lạm phát cao. Levin tin rằng bản thân Powell dường như có xu hướng nghiêng về phe "bỏ qua" tác động của thuế quan, đây có thể là một trong số ít tín hiệu ôn hòa tinh tế trong bài phát biểu của ông. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rõ ràng: "Chúng ta không thể mặc định rằng kỳ vọng lạm phát sẽ duy trì ổn định", và thừa nhận mối lo ngại này. Bài viết kết luận bằng cách nhấn mạnh rằng cách diễn giải ôn hòa của thị trường về bài phát biểu của Powell có thể hơi cường điệu, có lẽ vì các nhà đầu tư nhìn chung đã kỳ vọng một lập trường diều hâu hơn, dẫn đến việc điều chỉnh vị thế. Thực tế thì ôn hòa hơn nhiều, nhưng hoàn toàn phù hợp với tình hình kinh tế hiện tại. Bên cạnh những thách thức về chính sách, bài phát biểu của Powell cũng khéo léo tránh được áp lực chính trị từ Trump đòi cắt giảm đáng kể lãi suất. Xét từ mọi góc độ, bài phát biểu của Powell không hề có dấu hiệu chịu khuất phục trước áp lực.

Levin cho biết dựa trên dữ liệu hiện tại, Cục Dự trữ Liên bang dường như sẵn sàng cắt giảm lãi suất ngay từ tháng tới và sau đó tiếp tục tìm kiếm mức lãi suất phù hợp để hỗ trợ tăng trưởng bền vững và lạm phát thấp. Tuy nhiên, triển vọng vẫn còn rất bất định, và tốc độ nới lỏng chính sách có thể chậm hơn dự kiến của thị trường.

Liên kết gốc