Tại sao tâm lý trên thị trường tiền điện tử lại đột nhiên trở nên bi quan đến vậy?

Tiêu đề gốc: Tại sao tâm lý thị trường tiền điện tử lại bi quan đến vậy?
Tác giả gốc: Jack Inabinet, Bankless
Dịch bởi: Peggy, BlockBeats

Ghi chú của biên tập viên: Chỉ bốn ngày sau khi Bitcoin đạt mức cao kỷ lục, thị trường tiền điện tử đã trải qua một "cú sụp đổ chớp nhoáng 10/10" chưa từng có, với các loại tiền điện tử lớn lao dốc, nhiều altcoin về 0 và các sàn giao dịch phải đối mặt với khủng hoảng thanh lý. Đồng thời, các quỹ đòn bẩy cao như Stream Finance sụp đổ, phơi bày bản chất mong manh của bong bóng "cứ tin tôi đi, bạn sẽ ổn thôi". Sự lạc quan trên mạng xã hội nhanh chóng biến thành hoảng loạn, gây tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin thị trường.

Bài viết này đánh giá chi tiết chuỗi sự kiện này, cố gắng trả lời một câu hỏi quan trọng: Tại sao tâm lý thị trường tiền điện tử lại đột nhiên trở nên bi quan đến vậy? Trong thời đại bong bóng vỡ và khủng hoảng niềm tin này, chúng ta có thể đang đứng trước một bước ngoặt chu kỳ mới.

Sau đây là văn bản gốc: Vào thứ Hai, ngày 6 tháng 10 năm 2025, Bitcoin đã đạt mức cao mới, lần đầu tiên vượt mốc 126.000 đô la. Dù là trên Twitter Crypto hay trong phòng tin tức của CNBC, những người nắm giữ đều chìm đắm trong một "màn sương hy vọng" bao trùm khắp nơi. Mặc dù các yếu tố cơ bản hầu như không thay đổi trong tháng tiếp theo, nhưng chỉ bốn ngày sau, vào ngày 10 tháng 10, thị trường tiền điện tử đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng - "sự cố chớp nhoáng 10/10", hiện được coi là sự kiện thanh lý lớn nhất trong lịch sử tiền điện tử. Trong vụ sụp đổ thảm khốc này, các loại tiền điện tử lớn đã giảm mạnh hai chữ số, nhiều altcoin về 0 và một số sàn giao dịch đứng bên bờ vực phá sản (hầu hết tất cả các nền tảng hợp đồng vĩnh viễn lớn đều kích hoạt cơ chế thanh lý tự động do không có khả năng trả lợi nhuận bán khống). Mặc dù việc Trump đắc cử được coi là một tín hiệu tích cực cho ngành công nghiệp tiền điện tử - từ việc thiết lập quỹ dự trữ Bitcoin chiến lược đến việc bổ nhiệm các quan chức quản lý có vẻ ủng hộ tiền điện tử - giá tài sản tiền điện tử vẫn ở mức thấp. Ngoại trừ một đợt tăng giá ngắn ngủi sau cuộc bầu cử của Trump vào tháng 11 năm ngoái, tỷ lệ vốn hóa thị trường (TOTAL) của thị trường tiền điện tử so với S&P 500 vẫn tương đối ổn định trong gần một năm. Trên thực tế, kể từ khi Trump nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, tỷ lệ này thậm chí còn tăng trưởng âm đáng kể.Khi thị trường tiếp tục chịu đựng những dư chấn của đợt thanh lý 10/10, ngày càng nhiều vấn đề nổi lên. Chỉ mới thứ Hai tuần này, Stream Finance đã tuyên bố phá sản. Đây là một quỹ đầu tư tiền điện tử "hãy tin tôi" trị giá 200 triệu đô la, sử dụng đòn bẩy để mang lại cho người gửi tiền lợi nhuận cao hơn thị trường. "Nhà quản lý quỹ bên ngoài" của quỹ này đã mất khoảng 93 triệu đô la tài sản trong quá trình hoạt động. Mặc dù chi tiết vẫn chưa được tiết lộ, Stream có thể là quỹ chiến lược "trung lập với Delta" đầu tiên sụp đổ công khai do cơ chế thanh lý tự động 10/10. Mặc dù cấu trúc của quỹ đã gây ra nhiều nghi vấn, nhưng sự sụp đổ này vẫn khiến nhiều bên cho vay bất ngờ - họ đã chọn hy sinh tính bảo mật để có lợi nhuận cao hơn mà không có tín hiệu rủi ro rõ ràng. Sau sự sụp đổ của Stream, sự hoảng loạn nhanh chóng lan rộng khắp hệ sinh thái DeFi, và các nhà đầu tư bắt đầu đồng loạt rút khỏi các chiến lược rủi ro cao, lợi nhuận cao tương tự. Mặc dù hiệu ứng lan tỏa từ sự sụp đổ của Stream vẫn chưa hoàn toàn lan rộng, nhưng sự cố này đã phơi bày những rủi ro của chiến lược "khai thác stablecoin theo chu kỳ" ngày càng phổ biến trong DeFi - sử dụng các chứng chỉ tiền gửi rủi ro cao hiện có để tận dụng đòn bẩy nhằm đạt được lợi nhuận cao hơn. Khoản lỗ tự báo cáo của Stream cũng cho thấy khoản lỗ khổng lồ mà Quỹ Delta Neutral có thể đã phải gánh chịu trong đợt thanh lý tự động 10/10: hệ thống buộc phải hủy bỏ các giao dịch phòng ngừa bán khống, và các vị thế mua giao ngay ngay lập tức trở về 0. Mặc dù các tiêu đề đã thay đổi, nhưng chắc chắn rằng khoản lỗ vào ngày 10 tháng 10 là thảm họa. Cho dù thông qua các hoạt động DeFi công khai hay các hoạt động CeFi bí mật, các quỹ lợi nhuận tiền điện tử đều sử dụng đòn bẩy hàng tỷ đô la. Liệu thị trường có đủ thanh khoản để đối phó với các làn sóng thanh lý tiềm ẩn trong tương lai hay không vẫn chưa chắc chắn. Không rõ ai đang "bơi khỏa thân", nhưng chắc chắn rằng một số người trong sòng bạc tiền điện tử đã bị loại khỏi vòng xoáy. Nếu thị trường lại giảm, đặc biệt là sau các vụ kiện cáo buộc các sàn giao dịch tập trung bị mất khả năng thanh toán trong giai đoạn thanh lý 10/10, câu hỏi sẽ không phải là "liệu điều gì đó có xảy ra không", mà là "liệu toàn bộ ngành có thể chịu đựng được hay không".