Vốn ngủ yên của bitcoin cuối cùng cũng đã thức tỉnh.

Trong vài năm qua, một hệ sinh thái hoàn toàn mới đang hình thành xung quanh Bitcoin.

Tác giả: Vaidik Mandloi

Biên dịch: Block unicorn

Lời mở đầu

Ngày nay, hầu hết mọi người sau khi mua Bitcoin thì hoàn toàn không sử dụng nó.

Họ nắm giữ Bitcoin, gọi nó là vàng kỹ thuật số và tự hào tuyên bố rằng họ “đầu tư dài hạn”. Điều này không có gì sai, bởi vì Bitcoin thực sự đã xây dựng được danh tiếng như vậy.

Nhưng lượng nắm giữ khổng lồ này đã tạo ra một trong những bể vốn nhàn rỗi lớn nhất trong hệ sinh thái crypto hiện nay. Khoảng 61% Bitcoin không được chuyển động trong hơn một năm, gần 14% Bitcoin thậm chí không được chuyển động trong hơn mười năm. Mặc dù vốn hóa thị trường của Bitcoin vượt quá 2 nghìn tỷ USD, nhưng hiện tại chỉ có 0,8% Bitcoin tham gia vào bất kỳ hoạt động tài chính phi tập trung (DeFi) nào.

Nói cách khác, Bitcoin là tài sản giá trị nhất trong crypto, nhưng đồng thời cũng là tài sản ít được sử dụng nhất.

Bây giờ, hãy so sánh điều này với các khía cạnh khác của crypto:

• Stablecoin được sử dụng để thanh toán và quyết toán quy mô lớn trên toàn cầu.
• Ethereum hỗ trợ hợp đồng thông minh, tổ chức tự trị phi tập trung (DAO), ví và toàn bộ hệ thống kinh tế.
• Mạng lưới lớp 2 (L2) vận hành một hệ sinh thái hoàn chỉnh bao gồm cho vay, giao dịch, trò chơi và hàng nghìn ứng dụng.

Trong khi đó, Bitcoin là tài sản lớn nhất, an toàn nhất và được nắm giữ rộng rãi nhất, nhưng lại không thể làm được bất kỳ điều nào ở trên.

Ngược lại, nó sở hữu giá trị hàng nghìn tỷ USD nhưng lại nhàn rỗi, không tạo ra lợi nhuận, không tạo thanh khoản, ngoài việc đảm bảo an toàn và tăng giá thì không đóng góp gì cho nền kinh tế tổng thể.

Khi mọi người cố gắng giải quyết vấn đề này, các giải pháp khác nhau lại mang đến những vấn đề mới. Wrapped Bitcoin từng phổ biến, nhưng lại cần phải tin tưởng vào tổ chức lưu ký. Cầu nối cross-chain cho phép bạn chuyển Bitcoin sang chuỗi khác, nhưng điều này cũng mang lại rủi ro bảo mật. Người nắm giữ Bitcoin muốn sử dụng Bitcoin của họ, nhưng hạ tầng chưa bao giờ cung cấp một cách thức an toàn và nguyên bản để thực hiện điều đó.

Nhưng tình hình này cuối cùng đã thay đổi, trong vài năm qua, một hệ sinh thái hoàn toàn mới đang hình thành xung quanh Bitcoin, cố gắng giải phóng tất cả “vốn ngủ đông” này mà không buộc mọi người phải wrap Bitcoin, tin tưởng vào bên trung gian hoặc chuyển giao cho người khác lưu ký.

Tại sao Bitcoin lại đi đến bước này

Việc Bitcoin trở thành tài sản thụ động không phải là ngẫu nhiên. Toàn bộ kiến trúc của nó đều phát triển theo hướng này. Ngay từ trước khi DeFi xuất hiện, Bitcoin đã thực hiện một sự đánh đổi rõ ràng: đặt sự an toàn lên trên tất cả. Quyết định này đã định hình văn hóa, môi trường phát triển và cuối cùng ảnh hưởng đến loại hình hoạt động kinh tế phát triển xung quanh nó.

Kết quả là hình thành nên một blockchain cực kỳ không thể bị thay đổi, điều này có lợi cho việc chuyển tiền nhưng lại cản trở nghiêm trọng sự đổi mới. Hầu hết mọi người chỉ nhìn thấy triệu chứng bề ngoài: thanh khoản thấp, tỷ lệ ngủ đông cao và sự độc quyền của Wrapped Bitcoin, nhưng gốc rễ của vấn đề còn sâu xa hơn nhiều.

Giới hạn đầu tiên là mô hình script của Bitcoin. Nó cố ý tránh sự phức tạp, do đó lớp nền tảng giữ được tính dự đoán, khó bị khai thác. Điều này có nghĩa là không có khả năng tính toán chung, không có logic tài chính nguyên bản, không có tự động hóa on-chain. Ethereum, Solana và tất cả các L1 hiện đại đều được xây dựng dựa trên giả định rằng các nhà phát triển sẽ phát triển. Còn Bitcoin thì được xây dựng dựa trên giả định rằng các nhà phát triển không nên phát triển.

Giới hạn thứ hai là lộ trình nâng cấp của Bitcoin. Bất kỳ thay đổi nào, dù là thay đổi nhỏ nhất về chức năng, đều cần sự phối hợp nhất trí của toàn bộ hệ sinh thái. Hard fork gần như không thể thực hiện ở cấp độ xã hội, còn soft fork thì cần nhiều năm. Do đó, khi các crypto khác liên tục đổi mới toàn bộ mô hình thiết kế (ví dụ như AMM, account abstraction, mạng lưới phụ, blockchain mô-đun), Bitcoin lại gần như dậm chân tại chỗ. Nó trở thành lớp quyết toán, nhưng chưa bao giờ thực sự trở thành lớp thực thi.

Giới hạn thứ ba nằm ở khía cạnh văn hóa. Hệ sinh thái phát triển của Bitcoin về bản chất là bảo thủ. Sự bảo thủ này vừa bảo vệ mạng lưới, vừa kìm hãm tinh thần thử nghiệm. Bất kỳ đề xuất nào đưa vào sự phức tạp đều bị nghi ngờ. Tâm lý này có lợi cho việc bảo vệ lớp nền tảng, nhưng cũng đảm bảo rằng hạ tầng tài chính mới không thể phát triển trên Bitcoin như ở nơi khác.

Hơn nữa, còn có một giới hạn mang tính cấu trúc: tốc độ tăng trưởng giá trị của Bitcoin vượt xa tốc độ phát triển của hạ tầng xung quanh nó. Ethereum có hợp đồng thông minh ngay từ đầu; Solana áp dụng thiết kế thông lượng cao ngay từ đầu. Giá trị của Bitcoin đã phình to thành một loại tài sản trước khi “phạm vi ứng dụng khả dụng” của nó được mở rộng. Do đó, toàn bộ hệ sinh thái cuối cùng xuất hiện một nghịch lý: bạn có hàng nghìn tỷ USD vốn, nhưng gần như không có nơi nào để triển khai số vốn đó.

Giới hạn cuối cùng là khả năng tương tác. Bitcoin có tính biệt lập độc đáo, không thể tương tác với các blockchain khác, cũng không có cầu nối nguyên bản. Cho đến gần đây, chưa có cách nào kết nối Bitcoin với môi trường thực thi bên ngoài mà vẫn tối thiểu hóa sự tin tưởng. Do đó, bất kỳ nỗ lực nào nhằm làm cho Bitcoin có thể sử dụng đều phải hoàn toàn từ bỏ mô hình an toàn của Bitcoin, ví dụ như wrapped, cầu nối, lưu ký mint, multisig và liên minh. Đối với một tài sản được xây dựng trên nền tảng không tin tưởng vào trung gian, cách làm này không bao giờ có thể mở rộng.

Giải pháp tạm thời đầu tiên: Wrapped, sidechain và cầu nối cross-chain

Khi thực tế rằng lớp nền tảng của Bitcoin không thể hỗ trợ các hoạt động có ý nghĩa trở nên rõ ràng, ngành công nghiệp lại phát triển các giải pháp tạm thời như thường lệ. Ban đầu, các giải pháp này có vẻ tiến bộ, giúp Bitcoin bước vào lĩnh vực DeFi đang phát triển mạnh mẽ. Nhưng khi xem xét kỹ, tất cả đều có một điểm chung: sử dụng các giải pháp này phải từ bỏ một phần mô hình tin tưởng của Bitcoin.

Ví dụ nổi bật nhất là Wrapped Bitcoin. Nó từng là cầu nối mặc định giữa Bitcoin và Ethereum, và trong một thời gian, mô hình này dường như hoạt động hiệu quả. Nó giải phóng thanh khoản, cho phép Bitcoin được sử dụng làm tài sản thế chấp, giao dịch trong AMM, vay thế chấp, giao dịch vòng lặp, tái thế chấp—cơ bản là thực hiện mọi thứ mà bản thân Bitcoin không thể làm được. Nhưng cái giá phải trả là, Wrapped Bitcoin tồn tại dựa trên tiền đề rằng Bitcoin thực sự được người khác nắm giữ. Điều này có nghĩa là lưu ký, phụ thuộc vào tổ chức bên ngoài, rủi ro vận hành và một hệ thống bảo đảm không liên quan gì đến cơ chế an toàn của Bitcoin.

Hệ thống liên minh (Federated systems) cố gắng giảm bớt gánh nặng tin tưởng này bằng cách phân quyền kiểm soát cho nhiều thực thể. Khác với một tổ chức lưu ký duy nhất, một nhóm cùng nắm giữ Bitcoin hỗ trợ tài sản wrapped. Điều này có cải thiện, nhưng vẫn chưa hoàn toàn loại bỏ sự tin tưởng. Người dùng vẫn phải phụ thuộc vào một nhóm các nhà vận hành phối hợp, và sức mạnh của hiệu ứng neo chỉ phụ thuộc vào động lực và sự liêm chính của họ. Đối với cộng đồng ưa thích hệ thống không cần tin tưởng, đây không phải là giải pháp hoàn hảo.

Công nghệ cầu nối cross-chain mang lại một loạt vấn đề mới. Người dùng không còn phụ thuộc vào lưu ký, mà phụ thuộc vào một tập hợp các validator bên ngoài, mà mức độ an toàn của tập hợp này thường yếu hơn chuỗi mà người dùng rời đi. Công nghệ cầu nối cross-chain giúp chuyển Bitcoin giữa các chuỗi trở nên khả thi, nhưng cũng trở thành một trong những lỗ hổng bảo mật lớn nhất trong lĩnh vực crypto. Nhiều phân tích chỉ ra rằng lỗ hổng cầu nối cross-chain là một trong những nguồn gây mất mát tài sản lớn nhất trong crypto.

Sự xuất hiện của sidechain càng làm tăng thêm sự phức tạp. Chúng là các chuỗi độc lập với Bitcoin, được kết nối thông qua các cơ chế neo khác nhau. Một số sidechain sử dụng kiểm soát multisig, một số sử dụng bằng chứng SPV của thực thể chuyên biệt. Nhưng tất cả đều không kế thừa được sự an toàn của Bitcoin. Chúng vận hành cơ chế đồng thuận, tập hợp validator và hệ thống đánh giá rủi ro riêng. Nhãn “Bitcoin sidechain” thường chỉ là chiêu trò marketing hơn là thực tế. Thanh khoản thực sự được luân chuyển, nhưng sự đảm bảo an toàn thì không.

Điểm chung của tất cả các phương pháp này là chúng đều đẩy Bitcoin ra ngoài, tách khỏi kiến trúc nền tảng, đưa vào môi trường nơi quy tắc do người khác áp đặt. Điều này giải quyết vấn đề khả dụng trong ngắn hạn, nhưng lại gây ra vấn đề lớn hơn: Bitcoin đột nhiên bắt đầu vận hành dưới mô hình tin tưởng mà nó vốn dĩ muốn tránh.

Những nhược điểm này là rõ ràng:

• Wrapped Bitcoin phát triển lớn mạnh chỉ vì mọi người chấp nhận tổ chức lưu ký như một giải pháp tạm thời.
• Sidechain tuy tồn tại, nhưng do không kế thừa được sự an toàn của Bitcoin nên vẫn chỉ giới hạn ở thị trường ngách.
• Cầu nối cross-chain kết nối Bitcoin với các chuỗi khác, nhưng cũng mở ra những con đường tấn công mới.

Mỗi giải pháp tạm thời đều giải quyết một vấn đề, nhưng lại tạo ra một vấn đề khác.

Khoảnh khắc đột phá: Bitcoin cuối cùng đã có những nguyên thủy mới

Lâu nay, những hạn chế của Bitcoin được cho là không thể đảo ngược. Kiến trúc nền tảng không thay đổi, tốc độ nâng cấp chậm, bất kỳ đề xuất nào nhằm tăng khả năng biểu đạt đều bị coi là rủi ro không cần thiết và bị bác bỏ.

Nhưng vài năm gần đây, giả định này bắt đầu lung lay.

1. Bitcoin có được khả năng “xác minh mà không thực thi”: Đột phá quan trọng nhất là sự xuất hiện của một loại mô hình xác minh mới, cho phép Bitcoin kiểm tra kết quả tính toán được thực hiện ở nơi khác mà không cần tự mình thực thi.

Chính đột phá này đã làm cho BitVM và các hệ thống tương tự BitVM sau này trở nên khả thi. Những hệ thống này không thay đổi chức năng của Bitcoin, mà tận dụng khả năng của Bitcoin trong việc thực thi kết quả thông qua bằng chứng chống gian lận.

Điều này có nghĩa là bạn có thể xây dựng logic, ứng dụng, thậm chí là môi trường thực thi hoàn chỉnh bên ngoài Bitcoin, trong khi Bitcoin vẫn đảm bảo tính đúng đắn của chúng. Điều này hoàn toàn khác với triết lý “mọi thứ thực thi trên L1” của Ethereum. Giờ đây, Bitcoin cuối cùng cũng có thể phân xử. Đây chính là lý do mở ra cánh cửa cho những điều sau:

• Rollup được bảo đảm bởi Bitcoin
• Cầu nối cross-chain tối thiểu hóa sự tin tưởng
• Kho tiền Bitcoin có thể lập trình
• Tính toán off-chain, xác minh on-chain

2. Các nâng cấp như Taproot âm thầm mở rộng phạm vi ứng dụng của Bitcoin: Taproot ban đầu không được quảng bá như một nâng cấp DeFi, nhưng nó lại cung cấp nền tảng mật mã cần thiết cho BTCFi: multisig chi phí thấp hơn, chi tiêu đường dẫn khóa linh hoạt hơn và bảo mật quyền riêng tư tốt hơn. Quan trọng hơn, nó làm cho các kiến trúc như Taproot Assets (dùng cho stablecoin) và hệ thống kho tiền nâng cao trở nên khả thi.

3. Sự xuất hiện của tài sản gốc Bitcoin: Với sự xuất hiện của Taproot và hệ thống bằng chứng mới, các dự án bắt đầu phát hành tài sản dựa trên Bitcoin hoặc thừa hưởng sự an toàn từ Bitcoin mà không cần phải wrap BTC.

Kết hợp Taproot, chữ ký Schnorr và công nghệ xác minh off-chain mới, các nhà phát triển giờ đây có thể xây dựng tài sản ngay trên Bitcoin, hoặc tài sản thừa hưởng trực tiếp sự an toàn của Bitcoin.

Điều này bao gồm:

• Taproot Assets (Tether đúc USDT trực tiếp trên Bitcoin / Lightning Network stack)
• Stablecoin gốc Bitcoin không phụ thuộc vào Ethereum, Solana hoặc Cosmos
• Tài sản tổng hợp được bảo chứng bằng BTC mà không phụ thuộc vào lưu ký neo
• Các cấu trúc kho tiền và multisig có thể lập trình mà trước đây không thể thực hiện

Tài sản phát hành trên Bitcoin lần đầu tiên có thể sử dụng mà không cần rời khỏi Bitcoin. Hơn nữa, tài sản phát hành trên Bitcoin cũng không cần phải rời khỏi chế độ tự lưu ký của Bitcoin.

4. Lợi nhuận từ Bitcoin trở nên khả thi: Bản thân Bitcoin chưa bao giờ có lợi nhuận. Trong lịch sử, cách duy nhất để “kiếm” lợi nhuận từ Bitcoin là đóng gói nó, gửi cho tổ chức lưu ký, cho vay trên nền tảng tập trung hoặc cầu nối sang blockchain khác. Tất cả các cách này đều có rủi ro và hoàn toàn tách khỏi mô hình an toàn của Bitcoin.

BTCFi giới thiệu một cách hoàn toàn mới để kiếm lợi nhuận từ Bitcoin. Nó thực hiện như thế nào? Bằng cách tạo ra các hệ thống cho phép Bitcoin đóng góp vào an ninh mạng lưới. Từ đó phát sinh ba loại:

Staking Bitcoin (cho mạng lưới khác): BTC giờ đây có thể bảo vệ các mạng PoS hoặc appchain mà không cần rời khỏi chuỗi Bitcoin.

Restaking Bitcoin: Tương tự như Ethereum có thể bảo vệ nhiều giao thức thông qua cơ chế bảo mật chia sẻ, Bitcoin giờ đây có thể được dùng làm tài sản thế chấp để hỗ trợ các chain bên ngoài, oracle, DA layer, v.v.

Hệ thống lợi nhuận dựa trên Lightning Network: Các giao thức như Stroom cho phép BTC được sử dụng trong kênh Lightning Network kiếm lợi nhuận bằng cách cung cấp thanh khoản, cũng không cần wrap hoặc phụ thuộc vào cầu lưu ký.

Trước khi BTCFi xuất hiện, tất cả những điều này đều không thể thực hiện.

5. Bitcoin cuối cùng đã có lớp thực thi: Tiến bộ mới nhất về xác minh off-chain cho phép Bitcoin thực thi kết quả tính toán mà bản thân nó không thực thi. Điều này cho phép các nhà phát triển xây dựng rollup, cầu nối cross-chain và hệ thống hợp đồng xung quanh Bitcoin, các hệ thống này dựa vào Bitcoin để xác minh thay vì tính toán. Lớp nền tảng không thay đổi, nhưng lớp bên ngoài giờ đây có thể vận hành logic và chứng minh tính đúng đắn cho Bitcoin khi cần thiết.

Điều này mang lại cho Bitcoin khả năng chưa từng có: hỗ trợ ứng dụng, hành vi giống hợp đồng và các chức năng tài chính mới mà không cần chuyển Bitcoin sang hệ thống lưu ký hoặc viết lại giao thức. Đây không phải là “hợp đồng thông minh trên Bitcoin”, mà là một mô hình xác minh, vừa giữ được sự đơn giản của Bitcoin, vừa cho phép các hệ thống phức tạp hơn tồn tại xung quanh nó.

Tổng quan BTCFi: Thực tế đang xây dựng những gì

Với sự trưởng thành của các công cụ xác minh nền tảng và khả năng di động, hệ sinh thái Bitcoin cuối cùng đã bắt đầu mở rộng theo cách không còn phụ thuộc vào tổ chức lưu ký hoặc tài sản wrapped. Những gì xuất hiện ngày nay không phải là một sản phẩm hay một danh mục duy nhất, mà là một loạt các tầng liên kết với nhau, lần đầu tiên mang lại cho Bitcoin một hệ thống kinh tế đầy đủ chức năng. Cách đơn giản nhất để hiểu điều này là quan sát cách các thành phần này bổ sung cho nhau.

Tầng hạ tầng: Thay đổi rõ rệt đầu tiên là sự xuất hiện của môi trường thực thi an toàn cho Bitcoin. Những môi trường này không phải là đối thủ ở cấp độ L1, cũng không cố biến Bitcoin thành nền tảng hợp đồng thông minh. Chúng là các hệ thống xử lý tính toán bên ngoài, chỉ dựa vào Bitcoin để xác minh. Sự tách biệt này rất quan trọng. Nó tạo ra một không gian nơi cho vay, giao dịch, quản lý tài sản thế chấp, thậm chí các chức năng nền tảng phức tạp hơn đều có thể tồn tại mà không cần thay đổi gì ở lớp nền tảng của Bitcoin. Nó cũng tránh được những nhược điểm của mô hình cũ, nơi sử dụng Bitcoin đồng nghĩa với việc giao nó cho người lưu ký hoặc tin tưởng vào multisig. Giờ đây, bản thân Bitcoin không thay đổi; tính toán diễn ra xung quanh nó.

Tầng tài sản và lưu ký: Đồng thời, một thế hệ cầu nối cross-chain Bitcoin mới bắt đầu hình thành, không còn là các cầu dựa trên tổ chức lưu ký, phụ thuộc nhiều vào sự tin tưởng như chu kỳ trước, mà được xây dựng xung quanh kết quả có thể xác minh. Các hệ thống này không còn yêu cầu người dùng tin tưởng một nhóm nhà vận hành, mà sử dụng cơ chế challenge và bằng chứng chống gian lận, tự động từ chối các chuyển đổi trạng thái sai. Kết quả là, người dùng có thể chuyển Bitcoin sang môi trường bên ngoài an toàn hơn mà không cần dựa vào các giả định tin tưởng mong manh như trước. Quan trọng hơn, loại cầu này phù hợp với nhận thức vốn có về an toàn của người nắm giữ Bitcoin: tối thiểu hóa sự tin tưởng, tối thiểu hóa sự phụ thuộc.

Tầng giao thức: Khi dòng chảy tài sản trở nên an toàn hơn, giai đoạn đổi mới tiếp theo tập trung vào vai trò của Bitcoin trong các môi trường này. Thị trường lợi nhuận và thị trường an ninh ra đời trong bối cảnh này. Trong phần lớn lịch sử của Bitcoin, muốn kiếm bất kỳ lợi nhuận nào từ Bitcoin đều phải giao nó cho sàn giao dịch hoặc wrap sang blockchain khác. Ngày nay, mô hình staking và restaking cho phép Bitcoin đóng góp vào an ninh mạng lưới bên ngoài mà không cần rời khỏi quyền kiểm soát của chính mình. Lợi nhuận không đến từ rủi ro tín dụng hay tái thế chấp, mà đến từ giá trị kinh tế của việc duy trì đồng thuận hoặc xác minh kết quả tính toán.

Đồng thời, tài sản gốc Bitcoin bắt đầu xuất hiện. Các nhà phát triển không còn wrap hoặc chuyển Bitcoin sang Ethereum, mà bắt đầu sử dụng Taproot, chữ ký Schnorr và xác minh off-chain để phát hành tài sản trên Bitcoin hoặc neo tài sản vào cơ chế an toàn của Bitcoin. Điều này bao gồm stablecoin được đúc trực tiếp trên hạ tầng Bitcoin, tài sản tổng hợp không phụ thuộc vào tổ chức lưu ký, cũng như cấu trúc kho tiền cho phép điều kiện chi tiêu linh hoạt hơn. Tất cả những điều này mở rộng tính hữu dụng của Bitcoin mà không cần đưa nó vào mô hình tin tưởng khác.

Từng tiến bộ này đều rất thú vị khi nhìn riêng lẻ. Nhưng chúng cùng nhau đánh dấu sự ra đời của hệ thống tài chính Bitcoin đầu tiên thực sự nhất quán. Tính toán có thể diễn ra off-chain và được thực thi trên Bitcoin. Bitcoin có thể chuyển giao an toàn mà không cần lưu ký. Nó có thể kiếm lợi nhuận mà không cần rời khỏi chế độ tự lưu ký. Tài sản có thể tồn tại nguyên bản mà không cần dựa vào sự đảm bảo an toàn của hệ sinh thái khác. Mỗi tiến bộ đều giải quyết một phần khác nhau của cái bẫy thanh khoản đã làm khó Bitcoin hơn mười năm qua.

Quan điểm của tôi?

Theo tôi, cách đơn giản nhất để nhìn nhận BTCFi là: Bitcoin cuối cùng đã có một hệ sinh thái phù hợp với quy mô của nó. Trong nhiều năm, mọi người đã cố gắng xây dựng hệ sinh thái Bitcoin bằng những công cụ vốn không thể hỗ trợ thanh khoản hàng nghìn tỷ USD. Bất kỳ người nắm giữ Bitcoin nghiêm túc nào cũng sẽ không đặt cược Bitcoin của họ vào neo lưu ký, cầu nối cross-chain chưa được xác minh hoặc sidechain dựng tạm, và thực tế là họ đã không làm vậy.

Làn sóng này khác biệt, vì nó hoàn toàn chào đón Bitcoin theo đúng quy tắc của Bitcoin. Mô hình an toàn được giữ nguyên, tự lưu ký được giữ nguyên, các hệ thống xung quanh cuối cùng cũng đủ mạnh để chứa đựng vốn có ý nghĩa. Chỉ cần một phần nhỏ BTC ngủ đông bắt đầu luân chuyển vì hạ tầng cuối cùng đã xứng tầm, tác động sẽ cực kỳ sâu rộng.

Làn sóng mới này khác biệt vì nó đối mặt với thách thức theo cách của chính Bitcoin. Mô hình an toàn không thay đổi, cơ chế tự lưu ký được giữ nguyên, hệ thống xung quanh Bitcoin cuối cùng cũng đủ mạnh để tiếp nhận dòng vốn đáng kể. Ngay cả khi chỉ một phần nhỏ Bitcoin ngủ đông bắt đầu luân chuyển nhờ hạ tầng đã trưởng thành, tác động cũng sẽ rất đáng kể.