Nhóm công nhân Web3 đầu tiên sau năm 2000 đã bắt đầu "nghỉ hưu"

Tiêu đề gốc: "Lứa nhân viên Web3 đầu tiên sau năm 2000 đã rời khỏi Circle"

Tác giả gốc: Golem, Odaily Planet Daily

"Tôi không muốn làm việc nữa," tôi nói với màn hình hội nghị, đầu tóc rối bù và mắt đờ đẫn, trong một cuộc họp giữa tuần (lúc này camera của tôi không bật nên họ không nhìn thấy tôi). Bầu không khí như đóng băng trong hai giây sau khi tôi nói điều này. "Golem, xin hãy ở lại sau cuộc họp," giọng tổng biên tập phá vỡ sự im lặng.

May mắn thay, sau cuộc họp, tổng biên tập thực sự đã giải quyết những lo lắng của tôi, chứ không phải tôi. Sau vài lần trao đổi (chủ yếu là hỏi về sở thích của tôi), tất cả chúng tôi đều đi đến kết luận chung: Tôi cần ra ngoài và khám phá, thay đổi không khí. Vì vậy, tôi đã đến một lễ hội âm nhạc ở Quý Dương, và sau đó dành một tuần ở Côn Minh.

Những người hâm mộ nhạc rock từ khắp cả nước đã hòa mình vào lễ hội

Web 3 không còn là ánh sáng rực rỡ nhất trong trái tim tôi nữa

Cảm giác uể oải và bối rối này không phải là điều mới mẻ với tôi. Từ năm 2025, tôi đã cảm thấy nó nhiều lần. Nhiều bạn bè tự hỏi liệu có phải vì tôi đang làm việc không. Suy cho cùng, chẳng ai vui vẻ khi bị đối xử như nô lệ.

Những người nói điều này rõ ràng không hiểu gì về Web3. Ngành của chúng tôi có lẽ là ít giống văn phòng nhất—mức lương cao hơn so với những người cùng ngành, tự do làm việc từ xa, giờ giấc linh hoạt, không có hệ thống chấm công vào/ra và cấu trúc quản lý mở, phẳng—mỗi lợi ích này, trong môi trường việc làm phức tạp ngày nay, sẽ là một đòn giáng làm giảm tính đa chiều đối với những người cùng ngành. Nếu chúng ta chia các thế hệ sự nghiệp thành các giai đoạn năm năm, với những người sinh sau năm 2005 đã tạo được dấu ấn trong lực lượng lao động Web3, thì tôi, sinh năm 2002, sẽ được coi là một trong những người lao động Web3 đầu tiên sinh sau năm 2000. Mặc dù những lợi ích tại nơi làm việc này vẫn không thay đổi, nhưng Web3 không còn là thời kỳ hoàng kim của cuộc đời tôi nữa. Tôi bắt đầu tìm hiểu về Web3 ở trường vào năm 2021, và vào năm 2023, tôi chính thức bắt đầu nghiên cứu ngành một cách có hệ thống và bước vào lực lượng lao động với tư cách là thực tập sinh. Tôi nhớ ngành này là một ngành đầy những người theo chủ nghĩa lý tưởng. Tôi bước vào ngành với niềm đam mê blockchain, phi tập trung và tinh thần cách mạng, tin rằng nó có thể biến đổi thế giới theo hướng tốt đẹp hơn. Quyền sở hữu dữ liệu, bảo vệ quyền riêng tư cá nhân, tiền tệ không cần tin cậy, tài chính phi tập trung, Web3 cởi mở và minh bạch... Tôi sẽ kiên trì và đấu tranh cho lý tưởng của mình, mục tiêu mà tôi trân trọng.Tuy nhiên, thực tế đã dạy tôi rằng ngành này hoàn toàn xoay quanh tiền bạc. "Có lẽ hiểu biết của tôi về Web3 và blockchain còn quá lý tưởng và hời hợt. Tôi hy vọng sẽ có được sự hiểu biết sâu sắc hơn trong năm mới." Đây chính là kỳ vọng của tôi, chỉ sáu tháng sau khi tốt nghiệp, khi sếp hỏi tôi vào cuối năm 2024 về kế hoạch của tôi cho năm 2025. Nhà báo chắc chắn là một vai trò tuyệt vời để quan sát và tìm hiểu về Web3. Mỗi ngày, chúng tôi tiếp nhận một lượng lớn thông tin thô, trực tiếp từ ngành, sau đó chúng tôi sẽ sắp xếp, xử lý và công bố ra thị trường. Quan điểm tích cực ban đầu của tôi về Web3 cũng đang được định hình lại. Hãy nhìn vào những gì chúng ta đã trải qua từ năm 2024 đến 2025. Không ai thực sự quan tâm đến giá trị của công nghệ nữa, không ai nói về lý tưởng nữa; trọng tâm hoàn toàn là tiền bạc.

Trong nửa đầu năm 2024, chúng tôi bắt đầu phân tích các VC và các buổi tiệc dự án. Chúng tôi đã chứng kiến những con chip giá rẻ được mở khóa để bán tháo thị trường, những đĩa dữ liệu giả được tạo ra bởi airdrop, và chiến lược nằm im lìm "phát hành coin là điểm cuối". Chúng tôi nhận ra rằng dưới những lời lẽ kỹ thuật được các nhà đầu tư mạo hiểm dàn dựng, "tiền" là mục tiêu; rồi mùa meme bùng nổ, và những người chơi với động cơ thầm kín đã xây dựng cộng đồng dưới ngọn cờ phi tập trung và những ý tưởng chung. Các nhà phát triển hạng ba được "Thánh AI Agent" ca ngợi hết lời, và những người nổi tiếng bên ngoài vòng tròn được "ưu ái" khi phát hành coin. Cuối cùng, tất cả bọn họ đều đi đến kết cục phát hành coin → FOMO → từ bỏ cộng đồng/dự án. "Tiền" vẫn là mục tiêu; khi thanh khoản sắp cạn kiệt, những người chơi tiền điện tử thông minh lại chuyển sự chú ý sang thị trường chứng khoán. Việc niêm yết cổ phiếu qua cửa sau và thành lập quỹ đầu tư của các công ty niêm yết trở thành một phương tiện để tìm kiếm "tiền mới", và những gì các công ty này làm vẫn không quan trọng.

Kết quả là, nhận thức của tôi về Web3 đã chuyển từ "một ngành công nghiệp có thể khiến thế giới trở nên tốt đẹp hơn" sang "chỉ là một ngành kiếm tiền tương đối nhanh chóng", và tôi bắt đầu tập trung vào "tiền".

Mặc dù tôi vẫn tiếp tục theo dõi các xu hướng của ngành và nghiên cứu chuyên sâu các dự án và xu hướng mới, nhưng tài khoản Twitter cá nhân của tôi đã không cập nhật nội dung liên quan đến tiền điện tử trong một thời gian. Người hâm mộ sẽ nhắn tin riêng cho tôi hỏi tại sao tôi không còn chia sẻ công khai các dự án nữa (cảm ơn họ vì đã công nhận). Lý do của tôi là, ngoài suy đoán, không có dự án nào thực sự khơi dậy sự quan tâm của tôi, và tôi đã mất đi mong muốn chia sẻ.

"Golem, anh cần sự phấn khích, ngay cả khi đó là công việc", phó tổng biên tập nói với tôi. Câu nói này gợi lại ký ức về khoảng thời gian năm 2023 của tôi, khi tôi chính thức gia nhập ngành công nghiệp blockchain với tư cách là thực tập sinh viết báo cáo nghiên cứu tại một công ty lớn. Hồi đó, ngày nào tôi cũng đắm chìm trong nỗi ám ảnh và hứng thú với Web3. Tôi thường chạy theo người hướng dẫn để thảo luận về cách các cầu nối chuỗi chéo thực sự cho phép chuyển giao tài sản giữa hai chuỗi, và những vấn đề đạo đức blockchain nào sẽ phát sinh từ sự độc quyền của các máy phân loại L2. Tôi thường đạp xe dọc bờ sông Hàng Châu và hỏi bạn bè: Làm thế nào để hiểu khái niệm trừu tượng hóa tài khoản một cách đơn giản? Nhưng không còn đường lui nữa.

Một số tài liệu tôi đã biên soạn để học Web3 trong những ngày đầu.

Một số người cũng nói với tôi rằng điều này đơn giản là do thị trường đang xấu hoặc bạn không kiếm được tiền. Trong thị trường giá xuống, xung đột nội bộ gia tăng, nhưng miễn là chúng ta có thể giữ vững thị trường giá lên, mọi người sẽ đều vui vẻ. Tiền có thể là một yếu tố lớn, nhưng thiếu cảm giác thành tựu mới là lý do thực sự.

Lớp đầu tiên của những người làm việc trên Web3 sau năm 2000 đã bắt đầu rút lui/biến mất khỏi vòng tròn.

Trong khi mạng xã hội tràn ngập những câu chuyện về những người làm việc trên Web3 sau năm 2000 trở nên giàu có chỉ sau một đêm bằng cách đầu cơ tiền điện tử hoặc về việc những người làm việc trên Web3 được những người làm việc sau năm 2000 chỉ bảo phải làm gì, một số người làm việc trên Web3 sau năm 2000 đã lặng lẽ rút lui khỏi vòng tròn. Nhiều đồng nghiệp cũ của tôi đã chuyển sang các ngành khác. Vương Việt là một người thuộc thế hệ sau năm 2000, hành trình bước vào ngành này cũng tương tự như tôi. Anh ấy thực tập tại một công ty đầu tư mạo hiểm vào năm 2023 và sau đó gia nhập một công ty Web3. Cuối tháng 7 năm nay, anh ấy đã từ chức để khởi nghiệp kinh doanh ngoại thương. Vương Việt nói với tôi rằng việc nghỉ việc không có nghĩa là anh ấy sẽ ngừng quan tâm đến Web3 và giao dịch tiền điện tử. Anh ấy vẫn sẽ theo đuổi các cơ hội, nhưng sẽ không đầu tư nhiều như trước. "Thật ra, tôi không lạc quan về khả năng đầu cơ tiền điện tử của mình. Có lẽ làm việc trong nền kinh tế thực sự phù hợp hơn với tôi", anh ấy nói với tôi trong những lời cuối cùng. Vương Việt đang thảo luận về ý tưởng kinh doanh với đối tác kinh doanh ngoại thương của mình. Ngày càng nhiều thành viên thế hệ sau năm 2000 bắt đầu nhận ra rằng thế giới tiền điện tử là một lựa chọn đầu tư tài chính phù hợp, chứ không phải là một lựa chọn nghề nghiệp phù hợp. Đào Tử, tốt nghiệp Đại học Chiết Giang năm 2000, đã tích cực tham gia các tổ chức blockchain sinh viên và thực tập tại các dự án Web3 trong thời gian học tại đó. Sau khi tốt nghiệp, cô trở thành công chức tại quê nhà. "Tôi là người ưa trải nghiệm, và tôi tin rằng cuộc sống quan trọng hơn công việc, vì vậy tôi chỉ coi Web3 là công việc tay trái", Taozi giải thích với tôi lý do cô ấy không chọn Web3 làm việc toàn thời gian sau khi tốt nghiệp. Ngay cả một số startup ra đời vào những năm 2000 cũng đang bắt đầu từ bỏ Web3. "Khi tôi tham gia, dự án đã có kế hoạch về Web3, nhưng vì nhiều lý do, nó vẫn là mô hình Web2 thuần túy", Xiaoyu, sinh viên tốt nghiệp năm 2000, cho biết. Trước khi tốt nghiệp, cô ấy đã thực tập tại một quỹ Web3 và sau đó tham gia một nhóm khởi nghiệp liên quan đến cộng đồng anime Nhật Bản. Cô ấy vừa tiếp quản vị trí CEO của dự án trong năm nay. Chúng tôi từng thảo luận về Web3 trong cùng một cộng đồng, nhưng từ năm 2024, Xiaoyu đã ngừng tập trung vào Web3. Là một startup, cô ấy nói với tôi rằng họ vẫn đang tìm cách khép kín vòng tròn kinh doanh và chưa cân nhắc đến các kế hoạch Web3 trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, một điểm tương đồng là dù làm công chức hay tự kinh doanh, những người đã từng làm việc tại Web3 không còn chịu đựng được môi trường áp lực cao mà các ngành công nghiệp truyền thống áp đặt lên người lao động. "Công việc chính của tôi bây giờ thực ra là xem bói, và công việc phụ của tôi được coi là công việc bán thời gian", Meimei hoàn toàn đồng ý với quan điểm rằng "sau một thời gian làm việc tại Web3, bạn không thể làm việc bán thời gian nữa". Meimei không phải là một người điển hình của thế hệ sau những năm 2000, nhưng với tư cách là một người sinh vào tháng 5 năm 1999, cô ấy từng là hình mẫu của tôi. Tuy nhiên, gần đây cô ấy nói với tôi rằng cô ấy đang dần rời xa Web3. Một phần lý do là sự chuyển đổi kinh doanh của công ty. Công ty của Meimei ban đầu tập trung vào trò chơi Web3, nhưng giờ đây họ đang tham gia vào các khoản đầu tư không liên quan gì đến Web3. "Trò chơi Web3 không nằm trong chu kỳ này, và sếp muốn theo đuổi điều gì đó mà ông ấy đam mê", Meimei giải thích, giải thích cho sự thay đổi mạnh mẽ của công ty. Không giống như những người khác đã rời bỏ thế giới tiền điện tử như một khoản đầu tư tài chính, sự ra đi của Meimei hoàn toàn hơn, và cô ấy thậm chí không còn đầu tư vào Bitcoin nữa. "Tôi nghĩ những người không có khiếu kiếm tiền thì không phù hợp với Web3. Nếu bạn không hiểu tâm lý của những kẻ đầu cơ, bạn sẽ không cảm thấy hứng thú", Meimei nói. Cô ấy chính là kiểu người như vậy, và Web3 khiến cô ấy cảm thấy kiệt sức. Số lượng người coi Web3 là sự nghiệp cả đời của họ đang dần giảm đi. Yamato, một người bạn cùng lớp của tôi, đã gắn bó sâu sắc với Web3 khi còn học đại học. Khi mới tốt nghiệp, anh ấy đã gia nhập một công ty Web3 và kiếm được mức lương hàng tháng hơn 10.000 nhân dân tệ sau khi tốt nghiệp. Điều này không phải là hiếm trong thế giới Web3, nhưng đã bị nhiều sinh viên mới tốt nghiệp vượt qua. Tuy nhiên, gần đây anh ấy nói với tôi: "Tôi sẽ kiếm được nhiều tiền hơn khi còn trẻ. Nếu thị trường giảm giá vào nửa cuối năm, tôi sẽ nộp đơn xin thi công chức." Tôi hơi ngạc nhiên khi nghe câu trả lời này. Tại sao một người đã hưởng lợi từ nó vẫn còn nghi ngờ Web3 đến vậy? Anh ấy nói: "Tôi chỉ cảm thấy làm việc trong Web3 quá bấp bênh. Một khi kiếm đủ tiền, sớm muộn gì tôi cũng sẽ nghỉ việc." Cuộc trò chuyện trên diễn ra vào khoảng thời gian tôi trở về sau chuyến đi Côn Minh. Khi ngành công nghiệp tiền điện tử và tài chính truyền thống ngày càng giao thoa, và các quy định toàn cầu áp dụng Web3, Bitcoin, Web3 và blockchain đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, trên thế giới này luôn tồn tại hai Web3: một Web3 ưu tiên các thuộc tính của tài sản tiền điện tử, cho phép chúng bị nuốt chửng bởi hệ thống tài chính truyền thống; còn lại, một Web3 luôn hướng nội, chứa đầy những dự án không có hy vọng bứt phá và chỉ phục vụ cho giới tinh hoa tiền điện tử. Hai Web3 này tạo cảm giác rất khác biệt. Tôi đã từng đắm chìm trong Web3, nhưng ngoài việc chứng kiến những dự án chỉ tồn tại được vài tháng, số "Happy Beans" trong tài khoản của tôi tăng lên rồi giảm xuống, và cảm giác trống rỗng, tôi chẳng cảm thấy gì khác. Tôi bắt đầu hiểu tại sao Vương Tiểu Nhị lại tặng phiếu ăn miễn phí cho công nhân vệ sinh sau khi kiếm được bộn tiền. Bên cạnh nhiều phương pháp và mô hình phân phối lại của cải, liệu ngành công nghiệp này có thể làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn không?

Ở hồ Điền Trì, Côn Minh, có một vài khối cỏ nổi lềnh bềnh theo sóng, tạo nên sự tương phản với mặt hồ rộng lớn. Tôi đã tìm hiểu kỹ và phát hiện ra rằng những khối cỏ này được sử dụng để cải thiện chất lượng nước và giảm phú dưỡng.

Nhưng cảnh tượng phó mặc cho sóng gió này thực sự khiến tôi nhớ đến chính mình giữa đại dương mênh mông của Crypto, lạc lõng và bị sóng gió xô đẩy.

Lưu ý: Vương Việt, Đào Tử, Tiểu Vũ, Mỹ Mỹ và Nhã Hòa đều là bút danh trong bài viết này.

Liên kết gốc