Lò luyện của Copper: Điều hướng các cú sốc nguồn cung và nhu cầu xanh để đạt được lợi nhuận đầu tư chiến lược

Thị trường đồng toàn cầu vào năm 2025 đang đứng trước ngã rẽ, được hình thành bởi một cơn bão hoàn hảo của các cú sốc phía cung và quá trình chuyển đổi năng lượng xanh ngày càng tăng tốc. Đối với các nhà đầu tư tổ chức, sự hội tụ này vừa mang lại rủi ro vừa mở ra cơ hội. Đồng, từ lâu đã được coi là thước đo sức khỏe công nghiệp, giờ đây nằm ở trung tâm của căng thẳng địa chính trị, tắc nghẽn sản xuất và sự gia tăng cấu trúc về nhu cầu từ điện khí hóa và phi carbon hóa. Hiểu rõ động lực này là điều then chốt để xác định các điểm vào chiến lược trong cổ phiếu và hàng hóa liên quan đến đồng.

Cú sốc phía cung: Cơn bão hoàn hảo của những gián đoạn

Từ năm 2023 đến 2025, sản lượng đồng toàn cầu đã phải đối mặt với những trở ngại chưa từng có. Các mỏ chủ chốt như Escondida và Collahuasi của Chile, Grasberg của Indonesia và Oyu Tolgoi của Mông Cổ đã cùng nhau giảm sản lượng lên tới 7%, do đình công lao động, rào cản pháp lý và gián đoạn liên quan đến khí hậu. Ví dụ, sản lượng của Escondida giảm 350.000 tấn vào năm 2025—do hạn hán, bất ổn lao động và trì hoãn pháp lý—đã làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn nguồn cung. Tương tự, việc Grasberg giảm 100.000 tấn cho thấy sự mong manh của hoạt động tại các khu vực nhạy cảm về chính trị.

Căng thẳng địa chính trị càng làm trầm trọng thêm những thách thức này. Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, dù đã phần nào lắng dịu, vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến giá đồng, với việc Trung Quốc chiếm 50% tiêu thụ toàn cầu khiến nước này trở thành nhân tố then chốt. Việc leo thang thuế quan trong giai đoạn 2018–2019 đã khiến giá đồng biến động hơn 14% chỉ trong ba tháng, một sự biến động vẫn còn tiếp diễn khi các căng thẳng thương mại quay trở lại. Trong khi đó, chủ nghĩa dân tộc tài nguyên tại các quốc gia sản xuất chủ chốt—như bộ luật khai thác sửa đổi của Chile và khung thuế lũy tiến của Peru—đã làm tăng chi phí vận hành và tạo ra sự bất ổn pháp lý.

Bùng nổ nhu cầu: Năng lượng xanh là động lực mới

Trong khi nguồn cung bị thắt chặt, các yếu tố cơ bản về nhu cầu đang thay đổi không thể đảo ngược. Quá trình chuyển đổi năng lượng xanh đang thúc đẩy sự bùng nổ cấu trúc trong tiêu thụ đồng. Xe điện (EV) cần lượng đồng gấp bốn lần so với động cơ đốt trong, trong khi các hệ thống năng lượng tái tạo đòi hỏi lượng đồng gấp năm đến tám lần mỗi megawatt so với điện truyền thống. Đến năm 2025, xe điện và năng lượng tái tạo dự kiến sẽ chiếm hơn 40% nhu cầu đồng toàn cầu, với dự báo của International Energy Agency rằng việc sử dụng đồng cho năng lượng sạch sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2040.

Các chính sách của chính phủ đang thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng này. Đạo luật Cơ sở hạ tầng Lưỡng đảng của Mỹ, Green Deal của EU và sáng kiến Smart Cities của Trung Quốc đều phân bổ hàng tỷ đô la cho cơ sở hạ tầng phụ thuộc vào đồng. Ví dụ, các dự án điện gió ngoài khơi cần hệ thống cáp và máy biến áp quy mô lớn, trong khi mạng lưới sạc EV và các chương trình hiện đại hóa lưới điện đang tạo ra một nền tảng nhu cầu bền vững.

Định vị nhà đầu tư: Chiến lược core-satellite và công cụ phòng hộ

Các nhà đầu tư tổ chức đang thích nghi với thực tế mới này bằng sự kết hợp giữa định vị dài hạn và sự linh hoạt chiến thuật. Phương pháp core-satellite chiếm ưu thế, với 50–60% danh mục đầu tư được phân bổ vào các công ty lớn đã được khẳng định như BHP và Glencore, những công ty mang lại dòng tiền ổn định và tiếp xúc với sự tăng giá. Ví dụ, việc Glencore chuyển hướng sang dự án El Pachón tại Argentina phản ánh sự tái phân bổ chiến lược sang các khu vực có điều kiện kinh tế thuận lợi.

Phần satellite nhắm vào các dự án đang phát triển với tiềm năng tăng trưởng cao. Các công ty như Marimaca Copper (MRC) và Fitzroy Minerals (FZM) đang thúc đẩy các dự án có tỷ suất hoàn vốn nội bộ mạnh mẽ, mang lại tiềm năng tăng giá khi họ tiến gần đến sản xuất. Trong khi đó, các quỹ ETF đồng và chiến lược quyền chọn đang ngày càng thu hút sự quan tâm. London Copper ETF (LCM) và Invesco Optimum Yield Copper ETF (JJC) cung cấp khả năng tiếp xúc đòn bẩy, trong khi quyền chọn cho phép nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro biến động.

Điểm vào chiến lược: Canh thời điểm chu kỳ đồng

Dù các yếu tố cơ bản mạnh mẽ, giá đồng vẫn dao động trong biên độ hẹp suốt sáu tháng qua, tạo ra sự lệch pha giữa hạn chế nguồn cung và tâm lý thị trường. Điều này tạo ra một trường hợp hấp dẫn cho chiến lược "mua khi giá giảm". Tỷ lệ đồng-vàng, hiện đang ở mức thấp lịch sử, cho thấy đồng đang bị định giá thấp so với vàng—một mô hình thường báo hiệu các đợt tăng giá trong quá khứ.

Nhà đầu tư cũng nên theo dõi các nền tảng nhu cầu do chính sách thúc đẩy. Việc Mỹ xếp đồng vào danh sách khoáng sản quan trọng và các quy định về hiện đại hóa lưới điện đảm bảo nhu cầu bền vững, ngay cả trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Để quản lý rủi ro, đa dạng hóa theo địa lý và loại tài sản—như kết hợp các nhà sản xuất chủ chốt với các khoản đầu tư satellite hoặc sử dụng ETF để tăng tính thanh khoản—có thể giảm thiểu rủi ro về khu vực và vận hành.

Kết luận: Đồng như một tài sản chiến lược

Sự giao thoa giữa các cú sốc phía cung và nhu cầu năng lượng xanh đang tái định nghĩa vai trò của đồng trong nền kinh tế toàn cầu. Đối với các nhà đầu tư tổ chức, đây không chỉ là một cơ hội theo chu kỳ mà còn là một sự thay đổi cấu trúc. Tính không thể thay thế của đồng trong điện khí hóa, cùng với sự dễ tổn thương trước các rủi ro địa chính trị và sản xuất, đã đưa nó trở thành tài sản cốt lõi trong kỷ nguyên năng lượng mới.

Những ai hành động ngay bây giờ—tận dụng chiến lược core-satellite, công cụ phòng hộ và các chính sách hỗ trợ—sẽ có cơ hội hưởng lợi từ một thị trường được dự báo tăng giá dài hạn. Khi thế giới chạy đua hướng tới phi carbon hóa, đồng sẽ tiếp tục là sợi chỉ đỏ kết nối tương lai của năng lượng, công nghệ và tăng trưởng công nghiệp.