Thống đốc California "tấn công mạnh mẽ", Newsom muốn phát hành "đồng tiền tham nhũng" để chế giễu Trump

Tiêu đề gốc: “Newsom muốn phát hành ‘Trump Corruption Coin’, tân Tổng thống Mỹ sẽ còn bao nhiêu ‘chiêu trò’?”

Tác giả gốc: Eric, Foresight News

Thống đốc bang California đương nhiệm Gavin Newsom và Tổng thống Mỹ hiện tại Trump đã liên tục xảy ra xung đột trong những năm gần đây.

Gần đây, Newsom đã chia sẻ trên podcast Pivot do phóng viên công nghệ Kara Swisher và giáo sư Đại học New York Scott Galloway dẫn dắt rằng ông dự định phát hành “Trump Corruption Coin” để châm biếm hành vi lợi dụng tiền mã hóa vì lợi ích cá nhân của Trump.

Trong podcast, Newsom đã chỉ trích Trump một cách gay gắt, và mối “thâm thù đại hận” này không phải ngày một ngày hai. Sự căng thẳng kéo dài nhiều tháng giữa hai bên vừa là tiếng nói của một bộ phận người dân Mỹ căm ghét việc Trump lợi dụng quyền lực cho lợi ích cá nhân, vừa là một lát cắt của cuộc chiến giữa hai đảng lớn tại Mỹ.

Tranh cãi về “tham nhũng” của Trump đã tồn tại từ lâu. Theo điều tra của The Washington Post, từ năm 2017 đến 2020, khách sạn Trump International đã tiếp đón ít nhất 47 phái đoàn chính thức từ các quốc gia, trong đó chính phủ Ả Rập Saudi đã chi hơn 270,000 USD tại khách sạn, trong khi cùng thời điểm đó, chính phủ Mỹ ký hợp đồng bán vũ khí cho Saudi Arabia trị giá 110 billions USD. Hành vi trao đổi chính sách ưu đãi lấy lợi ích thương mại như vậy khiến nhiều người kinh ngạc.

Trong nhiệm kỳ bắt đầu từ năm 2025, gia đình Trump được cộng đồng Web3 biết đến nhiều nhất với việc phát hành meme coin TRUMP và ra mắt World Liberty Financial. Theo The New York Times, tính đến ngày 1 tháng 7 năm nay, Trump và các đối tác của ông nắm giữ TRUMP trị giá 6.9 billions USD và sở hữu 15 billions WIFI thông qua World Liberty Financial. Trong đợt presale của WIFI, nhiều cá nhân và tổ chức như Justin Sun, DWF Labs, Aqua 1 Foundation đã mạnh tay đầu tư.

Vào cuối tháng 5 năm nay, Trump đã tổ chức tiệc tại câu lạc bộ đồng quê tư nhân ở ngoại ô Washington để chiêu đãi 220 người nắm giữ nhiều TRUMP nhất, khiến nhiều người muốn “leo cao” đã đổ xô mua TRUMP trước khi bữa tiệc diễn ra. Tuy nhiên, kết quả lại khiến nhiều người thất vọng: Trump chỉ xuất hiện ngắn ngủi và phát biểu một bài diễn văn không mấy quan trọng, không có cơ hội “giao lưu thân mật” như quảng bá trước đó, và đồ ăn tại bữa tiệc cũng rất bình thường. Hành động như vậy của một tổng thống đã làm dấy lên làn sóng phản đối trong dân chúng.

Người phát ngôn Nhà Trắng khẳng định các hoạt động liên quan đến tiền mã hóa của gia đình Trump là do quỹ tín thác gia đình điều hành, không liên quan đến Trump cá nhân. Tuy nhiên, thực tế, hai loại token TRUMP và WIFI chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong các hành vi “tham nhũng” liên quan đến Trump trong nhiệm kỳ này.

Từ đầu năm đến nay, sự kiện gây tranh cãi nhất của Trump là việc Bộ Quốc phòng Mỹ vào ngày 21 tháng 5 thông báo nhận máy bay chuyên dụng trị giá 400 millions USD do Qatar tặng. Theo Tân Hoa Xã, các nhà phê bình chỉ ra rằng việc tổng thống nhận quà giá trị lớn từ chính phủ nước ngoài có thể vi phạm “Điều khoản nhận thù lao nước ngoài” trong Hiến pháp Mỹ, điều khoản này cấm quan chức liên bang nhận quà từ chính phủ nước ngoài mà không có sự đồng ý của Quốc hội, nhằm ngăn ngừa việc các quan chức bị ảnh hưởng bởi quà tặng giá trị cao dẫn đến các quyết định ngoại giao đi ngược lại lợi ích quốc gia.

Bản thân Trump, các bên liên quan của chính phủ Mỹ và phía Qatar đều biện minh rằng chiếc máy bay này được tặng cho quốc gia Mỹ chứ không phải cho cá nhân Trump. Đảng Dân chủ cũng nhân cơ hội này gây sức ép, các nghị sĩ Dân chủ trong Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ cho biết đã mở cuộc điều tra về vụ việc, yêu cầu chính quyền Trump nộp các tài liệu pháp lý để giải thích tính hợp pháp của việc nhận chiếc máy bay này.

Những ví dụ tương tự đã xảy ra không đếm xuể chỉ trong vài tháng ngắn ngủi. Sau khi nhậm chức, Trump đã bãi bỏ quy tắc đạo đức của chính phủ tồn tại 50 năm, cắt giảm nhân sự các cơ quan giám sát, và nới lỏng các hạn chế đối với vận động hành lang và hối lộ từ nước ngoài; lấy lý do “an ninh quốc gia” để hạn chế thực thi Đạo luật chống tham nhũng nước ngoài, thực chất là bảo vệ hành vi hối lộ ở nước ngoài của các doanh nghiệp Mỹ và các chính trị gia liên quan.

Bên cạnh đó, Trump cũng hết lòng ủng hộ các “nhà tài trợ” giúp ông thắng cử. Người sáng lập hãng xe điện Nikola của Mỹ, Trevor Milton, bị kết án tù vì tội lừa đảo nhà đầu tư, nhưng được ân xá vì hai vợ chồng ông đã quyên góp 1.8 millions USD cho chiến dịch tranh cử của Trump. Jared Isaacman, nhà đầu tư quan trọng của SpaceX thuộc sở hữu của Elon Musk, cũng trở thành giám đốc trẻ nhất của NASA dưới sự ủng hộ của Musk và Trump. Bản thân Musk được trao danh hiệu “nhân viên chính phủ đặc biệt”, tránh được việc công khai tài sản và kiểm tra xung đột lợi ích. Dĩ nhiên, việc hai người sau này “cạch mặt” nhau là chuyện khác.

The New York Times trong bài “Trump lợi dụng quyền lực để ‘kiếm tiền’, tại sao người Mỹ không tức giận?” bình luận rằng người Mỹ có lẽ đã trở nên tê liệt với hành vi lợi dụng quyền lực của tổng thống, điều này ở một mức độ nào đó đã trở thành “luật bất thành văn”. Như lời con trai Trump, trong nhiệm kỳ đầu ông còn kín đáo mà đã bị chỉ trích, vậy thì cứ công khai mà làm. Giáo sư danh dự Michael Johnston của Đại học Colgate, tác giả nhiều cuốn sách về tham nhũng ở Mỹ, nói: “Tôi đã nghiên cứu và viết về tham nhũng 50 năm rồi, nhưng tôi vẫn bị sốc.” Dù Trump đã công khai như vậy, trừ khi Đảng Dân chủ cố tình lấy cớ này để lật đổ Trump, còn Đảng Cộng hòa và các nhóm lợi ích đứng sau họ là tảng băng mà bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào cũng khó lay chuyển.

Thống đốc bang California đương nhiệm Newsom dường như là “võ sĩ” có khả năng đối đầu với Trump nhất hiện nay.

Lên nhậm chức năm 2019, Newsom luôn là người ủng hộ kiên định của Đảng Dân chủ. Sau khi nhậm chức, ông lập tức ký luật SB 54, cấm cảnh sát bang phối hợp với ICE bắt giữ người nhập cư bất hợp pháp. Sau đó, chính quyền Trump kiện California vì “bang bảo hộ” vi hiến, đe dọa cắt viện trợ liên bang, Newsom mạnh mẽ đáp trả: “Có giỏi thì đến California mà bắt người.” Sau phiên phúc thẩm, tòa liên bang quyết định cả hai bên đều phải nhượng bộ: Nhà Trắng vẫn phải cấp tiền, nhưng California cũng phải giao nộp một phần dữ liệu. Mâu thuẫn giữa hai người bắt đầu từ đây.

Sau đó, hai bên liên tục “ăn miếng trả miếng”, và sự kiện khiến Newsom thực sự “vỡ trận” xảy ra vào tháng 6 năm nay.

Hơn hai tháng trước, ICE đột kích cộng đồng nhập cư gây ra bạo loạn, Trump không thông qua Newsom mà trực tiếp ra lệnh điều động 4,000 lính Vệ binh Quốc gia và 700 lính Thủy quân lục chiến đến Los Angeles. Thấy vậy, Newsom lập tức kiện Trump và Bộ trưởng Quốc phòng vi hiến, đồng thời liên kết với 22 thống đốc bang Dân chủ lên án “lạm dụng quân đội liên bang”. Từ đó, hai người từ không ưa nhau đã nâng cấp thành “chiến tranh mạng”. Trong podcast đề cập ở đầu bài, Newsom không ngần ngại chỉ trích Trump dữ dội.

Từ vấn đề nhập cư đến triển khai quân đội, mâu thuẫn giữa Newsom và Trump không còn đơn thuần là bất đồng chính sách mà đã trở thành đối đầu thể chế giữa liên bang tập quyền và bang tự trị, giữa “nước Mỹ đỏ” và “nước Mỹ xanh”. Newsom, người từng nhiều lần tuyên bố không quan tâm đến chức tổng thống, năm nay lần đầu tiên đề cập “có khả năng tranh cử”, và cuộc đối đầu tiềm năng giữa hai người trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2028 khiến “California vs Nhà Trắng” ngày càng giống một trận chiến tiền trạm cho chức tổng thống.

Gần đây có ý kiến cho rằng việc chính quyền Trump đầu tư vào Intel là động thái gây chấn động nhằm thực hiện “chủ nghĩa tư bản nhà nước” để cứu nước Mỹ, nhưng văn hóa thị trường tự do lâu đời của Mỹ lại xung đột mạnh mẽ với chính sách này. Những chiêu trò của Trump một mặt thực sự mang lại hiệu quả nhất định, mặt khác lại phơi bày tham nhũng ra ánh sáng, và tiền mã hóa vô tình trở thành bên hưởng lợi từ cuộc đấu tranh chính trị này.

Dù vậy, dưới sự ủng hộ mạnh mẽ của Quốc hội Mỹ đối với tiền mã hóa, vẫn còn nhiều dự luật về dự trữ tiền mã hóa của các bang chưa vượt qua được bàn làm việc của thống đốc. Vận động hành lang của ngành Web3 là nguồn đóng góp không nhỏ, sự ủng hộ hiện tại của Mỹ đối với Web3 chắc chắn có lợi cho sự phát triển ngành nhưng chưa chắc xuất phát từ “thiện ý”, một quốc gia liên bang có vẻ như rộng mở với Crypto thực chất lại ngầm sóng ngầm bên trong.