Người sáng tạo nói | Cơ hội nào cho nửa sau của thị trường dự đoán?

"Nhà sáng tạo nói" là một chuyên mục đối thoại do Foresight News khởi xướng, chúng tôi sẽ đặt câu hỏi về các chủ đề nóng trên thị trường cho những nhà sáng tạo xuất sắc được bình chọn hàng tháng, sau đó tổng hợp các câu trả lời thu thập được thành bài viết, thu thập ý kiến đa chiều để khám phá những suy nghĩ sâu sắc hơn.

Tác giả: Nhà sáng tạo nội dung xuất sắc tháng 10 năm 2025 của Foresight News

Tổng hợp: Foresight News

Trong bối cảnh bất ổn lan rộng toàn cầu hiện nay, thị trường dự đoán phi tập trung đã nổi lên từ một lĩnh vực nhỏ của Web3. Dựa vào tính minh bạch trong thanh toán của blockchain và khả năng tham gia không rào cản, nó bao phủ nhiều kịch bản từ bầu cử đến các sự kiện thể thao, sự tăng trưởng bùng nổ của các nền tảng như Polymarket đã chứng minh tiềm năng của thị trường. Khi việc khám phá tuân thủ và đổi mới công nghệ cùng phát triển, người dùng mới liên tục đổ vào, cuộc cách mạng về "định giá xác suất" này đang ấp ủ một làn sóng mới có thể thay đổi cục diện ngành.

Số này của "Nhà sáng tạo nói" tập trung vào "thị trường dự đoán phi tập trung", chúng tôi đã mời các thành viên trong bảng xếp hạng nhà sáng tạo xuất sắc tháng 10 năm 2025 của Foresight News gồm Web3 Jianghu của Tian Daxia, Quan sát thị trường crypto, K1 Research, Kinh thánh On-chain và Jinke Yulu tham gia thảo luận lần này.

Chúng tôi đã đặt ra 4 câu hỏi: "Yếu tố quan trọng khi chọn nền tảng dự đoán", "Trải nghiệm thao tác trên thị trường dự đoán", "Căn cứ phán đoán sự kiện nóng" và "Triển vọng về hướng quản lý thị trường dự đoán", dưới đây là các câu trả lời mà chúng tôi thu thập được.

1. Khi chơi thị trường dự đoán, bạn coi trọng nhất yếu tố nào: thanh khoản, tốc độ thanh toán hay sự đa dạng của sản phẩm? Trong các nền tảng thường dùng hiện nay, bạn đánh giá cao nền tảng nào nhất, vì sao?

Web3 Jianghu của Tian Daxia: Tôi coi trọng nhất là thanh khoản. Bởi vì bản chất của thị trường dự đoán là "trò chơi đồng thuận", thanh khoản kém đồng nghĩa với trượt giá lớn, rủi ro thao túng cao — bạn phân tích rất kỹ một sự kiện nóng, nhưng khi đặt lệnh thì tỷ lệ cược đã sụp đổ. Tốc độ thanh toán và sự đa dạng của sản phẩm cũng quan trọng, nhưng thanh khoản là nền tảng, nó quyết định bạn có thể ra vào nhanh chóng hay không, tránh bị "kẹt hàng". Ví dụ, thanh toán chậm thì còn có thể chờ, nhưng nếu không có thanh khoản, bạn rất dễ bị "cắt lỗ".

Hiện tại tôi đánh giá cao Polymarket. Thứ nhất, nó dựa trên Polygon L2, chi phí giao dịch thấp đến mức có thể bỏ qua; thứ hai, thanh khoản là số một trong ngành, đặc biệt là các sự kiện chính trị/crypto, thường có độ sâu lên tới hàng triệu đô la Mỹ.

Quan sát thị trường crypto: Chủ yếu là xem tỷ lệ cược, đối với thuật toán cá cược này, có một mẹo nhỏ có thể chia sẻ với mọi người, ví dụ như sự kiện này:

Trận đấu phía trên, tổng tỷ lệ thắng-hòa-thua là 102; trận phía dưới, tổng là 103.

Trong trường hợp này, trận đầu tiên phí nhà cái là 2 điểm, trận thứ hai là 3 điểm.

K1 Research: Coi trọng nhất là thanh khoản. Trọng tâm: thanh khoản. 

• Nếu không có độ sâu và khối lượng khớp lệnh, dù tỷ lệ cược tốt đến đâu cũng chỉ là "giá trên giấy", vào ra đều bị trượt giá nuốt mất. 
• Polymarket dựa vào mô hình kết hợp CLOB + bot tạo lập thị trường, duy trì chênh lệch giá hẹp và sổ lệnh dày, ngay cả giao dịch hàng chục nghìn đô la Mỹ cũng có thể khớp gần giá giữa. 
• Vốn tổ chức cũng ưa chuộng nền tảng có thanh khoản tốt, vì dữ liệu có thể dùng trực tiếp để phòng ngừa rủi ro và định giá xác suất.

Ưu tiên nền tảng: Giao dịch ngắn hạn/tần suất cao hoặc nghiên cứu chuyên sâu nghiêng về Polymarket: thanh khoản ổn định, UX thân thiện, hỗ trợ non-custodial on-chain, phí thấp. 

Kinh thánh On-chain: Trong thực tiễn chuyên nghiệp của thị trường dự đoán, cá nhân tôi áp dụng "chiến lược hai nền tảng", tức là sử dụng bổ sung Polymarket + Kalshi.

Chúng đại diện cho hai con đường của thị trường dự đoán:

• Polymarket đại diện cho phi tập trung và đổi mới chủ đề (tính linh hoạt hoang dã);
• Kalshi đại diện cho tuân thủ và hiệu quả vốn (đa dạng sản phẩm).

Trong trải nghiệm thực tế, tôi dựa vào Polymarket để nắm bắt "tâm lý thị trường" và tín hiệu giá — tốc độ cập nhật chủ đề cực nhanh, từ bầu cử Mỹ đến airdrop crypto, gần như phản ánh đồng thuận mạng lưới theo thời gian thực.

Kalshi lại cung cấp môi trường vốn ổn định hơn, thanh toán bằng USD và khung pháp lý giúp kiểm soát rủi ro vị thế trung hạn tốt hơn.

Đối với tôi, sự kết hợp này giống như "bắt tín hiệu on-chain, khóa lợi nhuận off-chain". Hiện tại chúng vẫn độc lập, nhưng tương lai nếu có thể kết nối thông qua USD on-chain, cầu dữ liệu hoặc công nhận thanh toán lẫn nhau, sẽ thực sự đưa thị trường dự đoán toàn cầu hóa, có cấu trúc.

Về lâu dài, tôi rất lạc quan về Polymarket, đặc biệt sau khi Donald Trump Jr. trở thành cố vấn của Polymarket.

Tiếp theo, mọi người nên chú ý đến nền tảng Truth Predict sắp ra mắt của Tổng thống Trump, tin rằng sẽ có nhiều cơ hội (hiện đang trong giai đoạn Beta); cuối năm rồi, mọi động thái của gia đình này đều cần theo dõi sát sao.

Jinke Yulu: Trong ba yếu tố thanh khoản, tốc độ thanh toán và sự đa dạng của sản phẩm, tôi coi trọng nhất là thanh khoản, một thị trường "zombie" thiếu thanh khoản giống như một con phố thương mại không ai ngó ngàng, bạn muốn mua thì không mua được, muốn bán thì không bán được, hoặc phải giao dịch với trượt giá rất lớn, chi phí giao dịch khổng lồ, trải nghiệm như vậy rất dễ khiến người dùng nản lòng.

Theo tôi, Polymarket thể hiện rất xuất sắc về thanh khoản, vị thế dẫn đầu của nó trong thị trường dự đoán cũng không cần bàn cãi. Nếu không xét đến lý tưởng Web3, Kalshi cũng là một nền tảng đáng chú ý, được CFTC phê duyệt, chính quy, tuân thủ, chủ đạo, vượt qua rào cản quản lý, điều này cũng có nghĩa là nó có lợi thế bẩm sinh trong việc thu hút thanh khoản, sự tham gia của tổ chức và xây dựng niềm tin thị trường.

2. Có thao tác nào trong thị trường dự đoán khiến bạn ấn tượng sâu sắc không? Ví dụ như thắng nhờ phán đoán chính xác sự kiện nóng, hoặc bị "dính bẫy" do tranh cãi kết quả, vấn đề oracle?

Web3 Jianghu của Tian Daxia: Thực ra tôi tham gia không nhiều ở khía cạnh này, nhưng nhìn lại vài năm qua, từ làn sóng bầu cử trên Polymarket đến những khám phá ban đầu của Augur, thị trường dự đoán đã từ thử nghiệm bên lề trở thành cửa ngõ chính thống, làn sóng tiếp theo có thể là dự đoán cá nhân hóa do AI thúc đẩy kết hợp với phái sinh on-chain. Thị trường dự đoán thuần túy dễ bị kẹt ở "bất đối xứng thông tin" và "sự kiện đơn lẻ", còn AI có thể bổ sung phân tích dữ liệu thời gian thực (như tích hợp cảm xúc on-chain, tín hiệu xã hội và mô hình vĩ mô), giúp người dùng chuyển từ đặt cược bị động sang chủ động xây dựng "tổ hợp chiến lược dự đoán". Dự đoán rất khó, thắng hay thua nhờ phán đoán sự kiện nóng đều có thể xảy ra.

Quan sát thị trường crypto: Tôi chơi dự đoán bóng đá khá ổn, ví dụ như World Cup hoặc Euro thường ưu tiên mua hòa.

Bởi vì các trận đội tuyển quốc gia ít, sự phối hợp giữa các cầu thủ không bằng câu lạc bộ, khoảng cách thực lực giữa đội mạnh và yếu sẽ nhỏ hơn thực tế, do đó mua hòa có thể có không gian arbitrage.

K1 Research: Lợi thế thông tin trong thị trường truyền thống:

Đặt cược vào giải LOL WORLDS2025 dựa vào hiểu biết của bản thân và bạn bè về các đội tuyển.

Dính bẫy tranh cãi oracle:

Một lần ở thị trường nhỏ liên quan đến nội bộ Vatican, do thiếu thông tin công khai, oracle UMA bị một số cá mập nắm giữ lớn nghi ngờ và kích hoạt trọng tài 

Kinh thánh On-chain: Điều khiến tôi ấn tượng nhất là trước cuộc bầu cử Mỹ 2024, tôi đặt cược Trump thắng trên Polymarket.

Lúc đó tỷ lệ cược thị trường từng giảm xuống 18%, hầu như tất cả các cuộc thăm dò chính thống đều không ủng hộ ông ấy. Nhưng tôi luôn chú ý hai loại dữ liệu:

• Một là sai lệch cấu trúc mẫu thăm dò và dòng tiền quyên góp on-chain — đặc biệt ở một số bang dao động then chốt, các khoản ủng hộ nhỏ on-chain nghiêng rõ rệt về phía Đảng Cộng hòa;
• Hai là sự kiện bất ngờ ngày 13/7 — viên đạn sượt qua tai đó, về mặt dư luận gần như "thần thánh hóa" ông ấy. Lúc đó tôi nhận ra, những sự kiện bầu cử lớn như vậy không chỉ là trò chơi chính trị, mà còn là nơi hội tụ cảm xúc đại chúng. Có thể nói sự kiện này đã thay đổi suy nghĩ của nhiều người, hình ảnh của ông ấy quá giống "người hùng" mà dân chúng mong muốn.

Quan trọng hơn, ông ấy là số ít "phe thân thiện" với crypto. Đối với người trong ngành, đây không chỉ là lập trường chính trị, mà còn liên quan đến môi trường sinh tồn.

Vì vậy lần đặt cược đó, thực ra không phải là đầu cơ thuần túy, mà là phán đoán tổng hợp dựa trên dữ liệu, câu chuyện và niềm tin. Đây cũng là sức hấp dẫn thực sự của thị trường dự đoán.

Jinke Yulu: Tôi từng nghe một trường hợp khá ấn tượng, câu hỏi là: Will a post containing the phrase 'The Runny Babbit' reach the top of r/wallstreetbets on or before 2023-12-31? Khi thị trường được tạo ra, "The Runny Babbit" là một cụm từ hoàn toàn không tồn tại, chỉ là giả định, xác suất thị trường rất thấp. Lúc này một số trader nhận ra, họ không cần chờ một bài viết như vậy tự nhiên xuất hiện, họ có thể tự tạo ra tương lai này. Thế là họ bắt đầu điên cuồng đăng các bài có chứa "The Runny Babbit" trên subreddit r/wallstreetbets, và cố gắng đẩy nó lên top bằng cách like và comment lẫn nhau. Khi các bài viết bắt đầu xuất hiện, phe "No" cho rằng: vì các bài này bị spam lên, không phải tự nhiên nổi tiếng, không phù hợp với tinh thần "reach the top", họ bắt đầu tìm lỗ hổng quy tắc. Họ phát hiện, trang chủ r/wallstreetbets có một bài ghim, thường do mod đăng, luôn ở vị trí đầu tiên. Họ lập luận rằng, chỉ bài ghim này mới thực sự là "top", còn bất kỳ bài bình thường nào, dù hot nhất, cũng không thể vượt qua bài ghim, vậy về mặt kỹ thuật, không bao giờ có thể "reach the top". Cuối cùng, thị trường này không bị một bên có thẩm quyền tập trung cưỡng chế thanh toán, mà bước vào giai đoạn thảo luận kéo dài, cộng đồng cố gắng đạt đồng thuận về kết quả.

Trường hợp này cho thấy thị trường dự đoán không chỉ là trò chơi xác suất lạnh lùng, mà còn là một chiến trường thu nhỏ, mọi người không chỉ đặt cược mà còn trực tiếp tham chiến. Lời tiên tri tự hoàn thành, tranh luận về giải thích quy tắc và khó khăn trong quản trị phi tập trung được thể hiện rõ ràng ở đây. Tất nhiên, đây cũng có thể là điểm hấp dẫn nhất, sống động nhất của thị trường dự đoán Web3.

3. Đối với các sự kiện nóng có tần suất cao trong crypto như chính sách Fed, tiến triển x402 protocol, tỷ lệ cược trên thị trường dự đoán biến động rất nhanh, khi phán đoán bạn tin vào phân tích của mình hơn, hay sẽ tham khảo dữ liệu on-chain hoặc tâm lý thị trường?

Web3 Jianghu của Tian Daxia: 60% tin vào phân tích của mình, 40% tham khảo dữ liệu on-chain và tâm lý thị trường. Vì chỉ dựa vào cảm xúc dễ bị mua đỉnh bán đáy, còn phân tích của mình là điểm neo; nhưng dữ liệu on-chain là "bộ hiệu chỉnh thời gian thực", có thể bắt được điểm mù. Nói chung tin vào mình là nguyên tắc (tránh hiệu ứng bầy đàn), nhưng dữ liệu là bộ khuếch đại. Năm ngoái tôi kết hợp như vậy, kiếm được chút lời trong thị trường Fed "bồ câu bất ngờ".

Quan sát thị trường crypto: Không có thông tin chênh lệch thì rất khó kiếm tiền từ cá cược, vẫn nên chơi cái mình giỏi; mọi khoản kiếm được đều phải đi ngược lại tâm lý đám đông.

K1 Research:

1. Xây dựng tiên nghiệm: dựa vào phán đoán của mình kết hợp với tiền lệ lịch sử, phân tích các bên lợi ích then chốt của chính sách vĩ mô, đưa ra phán đoán cơ bản;
2. Kiểm tra dữ liệu/tâm lý (tài khoản thắng lớn trên Polymarket, xác suất implied của options, lệnh lớn trên CEX/DEX, độ nóng trên mạng xã hội, cảm xúc tin tức);
3. Điều chỉnh động (khi xuất hiện lệnh lớn on-chain hoặc biến động tỷ lệ cược nhanh chóng điều chỉnh).

Kinh thánh On-chain:

1) Tin vào phân tích của mình, nhưng sẽ dùng dữ liệu on-chain và tâm lý thị trường làm "bộ kiểm tra"; giới thiệu một công cụ hữu ích 

Bởi vì phân tích cá nhân giống như "mỏ neo" của một con tàu, trong thị trường biến động liên tục như vậy, có phán đoán của riêng bạn rất quan trọng, nhiều manh mối đều nằm trong thông tin công khai, nên chú ý tin tức để chuẩn bị trước, ví dụ như đọc Foresight News.

2) Phán đoán đúng không có nghĩa là nhất định phải vào lệnh, áp dụng lời của top winner Polymarket @0xashensoul, chọn thị trường có xác suất từ 50% đến 80%, vì ở những thị trường này, sự do dự của đám đông tạo ra lợi thế cạnh tranh lớn nhất.

3) Nghiên cứu kỹ, người mới có thể bắt đầu từ 1-2 lĩnh vực quen thuộc, nên giới hạn chu kỳ giao dịch trong vòng một tháng.

Jinke Yulu: Tôi cho rằng phân tích cá nhân thuần túy và tham khảo bên ngoài thuần túy đều nguy hiểm. Tâm lý thị trường có thể dùng để chọn thời điểm giao dịch hoặc làm chỉ báo ngược, là nhiệt kế đo "nhiệt độ" thị trường. Dữ liệu on-chain khá khách quan, có thể xác minh hoặc bác bỏ câu chuyện thị trường. Phân tích cá nhân là cốt lõi, giúp chúng ta giữ vững trong biến động thị trường, kiếm tiền trong phạm vi nhận thức, nếu không sẽ chỉ bị cảm xúc thị trường và dữ liệu hỗn loạn dắt mũi, chỉ là con bạc thuần túy.

4. Thị trường dự đoán blockchain luôn mắc kẹt ở ranh giới "tuân thủ", Polymarket từng bị đuổi khỏi Mỹ vì quản lý, nay sắp quay lại; gần đây Trump Media Group lại ra mắt chức năng dự đoán trên Truth Social. Bạn nhìn nhận thế nào về hướng quản lý tương lai của thị trường dự đoán?

Web3 Jianghu của Tian Daxia: Khó khăn quản lý của thị trường dự đoán, bản chất là kéo co giữa "cá cược vs công cụ thông tin", hướng đi tương lai là phân tầng tuân thủ, nền tảng crypto cần tích hợp KYC/AML; sau đó là tích hợp liên ngành, quản lý sẽ thúc đẩy thử nghiệm sandbox "dự đoán + AI", tránh bị gắn mác cá cược thuần túy. Rủi ro là MiCA của châu Âu nghiêm ngặt hơn, có thể buộc nền tảng di dời.

Quan sát thị trường crypto: Thị trường dự đoán sẽ tham khảo quản lý cá cược, xổ số hoặc cá cược internet đã trải qua quy trình này. Nếu bạn thực sự quan tâm đến thị trường dự đoán, có thể chú ý đến các doanh nghiệp cá cược chuyển sang hỗ trợ thanh toán và thanh toán on-chain, như vậy là ứng dụng thực tế đã nhanh chóng được triển khai, biết đâu lại có thể đầu cơ một đợt.

P.S. Trước khi vào crypto tôi từng là product manager của một công ty cá cược internet hàng đầu tại Trung Quốc.

K1 Research: Quản lý sẽ thúc đẩy hai con đường song song cùng tồn tại — thị trường pháp định/hợp đồng được quản lý và thị trường mở on-chain:

• Pháp định được quản lý (cho phép tổ chức và người dùng pháp định tham gia, bảo vệ pháp lý mạnh, nhưng giới hạn sản phẩm, chi phí và tuân thủ cao 
• Lớp mở on-chain (nhiều đổi mới, tiếp cận toàn cầu, rào cản thấp, nhưng phải chịu rủi ro KYC/AML, dễ bị chặn bởi bang/quốc gia 

Tương lai của thị trường dự đoán không còn là phân đôi đơn giản "cá cược hay không cá cược", mà là "đường ray giấy phép + sandbox phi tập trung" cạnh tranh hợp tác. Thanh khoản quyết định sức sống thị trường, oracle và quản lý quyết định độ tin cậy và khả năng mở rộng; hai con đường sẽ cùng nhau định hình mạng lưới khám phá giá trị thông tin thế hệ tiếp theo. 

Kinh thánh On-chain: Tham khảo bài viết liên quan của tôi: thị trường dự đoán vừa là "chén thánh bất ngờ" của DeFi, vừa là "vũ khí bí mật" của dân chủ — cả hai đều đúng.

Để thị trường dự đoán từ "bên lề" trở thành "bình thường", con đường rất rõ ràng: tích hợp kinh doanh vào sàn giao dịch và cấu trúc thanh toán đã được cấp phép, chấp nhận quy tắc tuân thủ và kiểm soát rủi ro của sàn/thanh toán. Polymarket thông qua việc mua lại sàn giao dịch phái sinh/thanh toán đã được CFTC cấp phép (QCEX) và được công nhận thực tế bởi cơ quan quản lý là ví dụ điển hình, mô hình "mua giấy phép + tuân thủ hóa" này có thể biến sản phẩm từng bị coi là "cá cược/chọn nhị phân chưa đăng ký" thành hợp đồng sự kiện được quản lý.

Cơ quan quản lý (đặc biệt là CFTC) những năm gần đây phát tín hiệu: họ không hoàn toàn bài xích hợp đồng dự đoán, mà sẵn sàng đưa sản phẩm này vào khung quản lý phái sinh hiện có, miễn là nền tảng đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về giao dịch, thanh toán, chống rửa tiền, phù hợp khách hàng, v.v.

Con đường pháp lý của Kalshi và việc Polymarket mua lại tuân thủ đều cho thấy — hướng quản lý là "tích hợp và quản lý", chứ không phải cấm đoán đơn giản. Điều này có nghĩa là trọng tâm quản lý tương lai sẽ nằm ở: giấy phép sàn giao dịch, nghĩa vụ báo cáo/công bố, thiết kế sản phẩm (tránh cấu trúc cá cược nhị phân), cũng như minh bạch và phòng chống thao túng đối với hợp đồng chính trị.

Vì vậy, dự đoán cá nhân: cạnh tranh trong lĩnh vực này sẽ sản sinh hai loại người chơi: một loại đi theo con đường giấy phép tuân thủ, phục vụ nhà đầu tư tổ chức; loại còn lại tập trung vào lưu lượng xã hội, hợp đồng nhẹ nhưng đối mặt rủi ro pháp lý cao hơn.

Lời nhắn cho độc giả: Hãy chú ý ai có thể đồng thời nắm được cả "lưu lượng + tuân thủ" — đây là chìa khóa chiến thắng. Ngắn hạn, những người chơi tham gia bằng cách mua lại hoặc hợp tác tuân thủ (exchange/clearing) dễ dàng triển khai ổn định hơn.

Jinke Yulu: Có thể thấy thị trường dự đoán đang phân hóa thành hai con đường phát triển hoàn toàn khác biệt là "tuân thủ" và "nguyên bản", điều này cũng trực tiếp quyết định cách chúng tương tác với quản lý. Ví dụ như nền tảng đại diện là Kalshi, chọn con đường tuân thủ hẹp, thiết kế sản phẩm thành "hợp đồng sự kiện", nhấn mạnh chức năng phòng ngừa rủi ro, nhưng cái giá phải trả là phạm vi sản phẩm và tốc độ đổi mới bị hạn chế nhiều; còn Polymarket lại thiên về mô hình nguyên bản crypto, theo đuổi thanh khoản toàn cầu, sản phẩm đa dạng và trải nghiệm, tất nhiên cũng phải liên tục đấu tranh với quản lý.

Tổng thể mà nói, thị trường dự đoán sẽ không quay lại thời kỳ hoang dã không bị quản lý hoàn toàn, cũng sẽ không bị đồng hóa hoàn toàn vào hệ thống tài chính truyền thống mà mất đi tính độc đáo của nó.

Đối với cục diện thị trường như vậy, quản lý cũng có thể áp dụng chiến lược quản lý phân loại đa dạng, ví dụ đưa thị trường tuân thủ vào khung quản lý của hệ thống tài chính truyền thống, còn đối với thị trường nguyên bản crypto thì kiểm soát kênh nạp tiền pháp định, kênh truy cập người dùng, v.v., nhằm hạn chế phạm vi ảnh hưởng, từ đó đạt mục tiêu cách ly rủi ro và bảo vệ nhà đầu tư.