Tại sao Pump.fun vẫn là "vùng đất thần thánh" của Meme

Kể từ khi ra mắt vào đầu năm 2024, Pump.fun luôn là nền tảng phát hành meme coin nổi bật nhất trong hệ sinh thái Solana. Ban đầu, nó chỉ là một công cụ tạo coin với ngưỡng tham gia thấp, nhưng chỉ trong vòng một năm rưỡi, đã phát triển thành một nền tảng tổng hợp bao gồm phát hành coin, livestream và thị trường vốn cho nhà sáng tạo.

Đến tháng 8 năm 2025, Pump.fun tiếp tục dẫn đầu với tổng doanh thu tích lũy 800 triệu USD và hơn 70% thị phần, đồng thời nền tảng này không dừng lại ở nhãn “casino meme”, mà còn củng cố vị thế thống trị thông qua các tính năng livestream, CCMs (Creator Capital Markets - thị trường vốn cho nhà sáng tạo), cơ chế phí động Ascend và nhiều động thái khác.

Livestream: Biến meme coin thành sự kiện xã hội và giải trí

Pump.fun đã thử nghiệm tích hợp tính năng livestream vào năm 2024, cho phép các nhà sáng tạo vừa phát hành coin vừa tương tác với cộng đồng.

Ban đầu, mô hình này gây tranh cãi do một số hành vi “câu view” quá đà: có người uống rượu, đốt lửa, thậm chí ngược đãi động vật trên livestream. Tháng 11 năm 2024, nền tảng từng phải khẩn cấp tạm dừng livestream để xây dựng lại cơ chế kiểm duyệt. Tuy nhiên, kể từ khi tính năng này được khôi phục vào năm 2025, livestream dần đi vào quỹ đạo và trở thành trung tâm lưu lượng của Pump.fun.

Dữ liệu cho thấy, livestream không chỉ tăng sự gắn bó của người dùng mà còn mang lại lợi nhuận thực tế.

Lấy ví dụ về streamer Rasmr, trước khi Ascend ra mắt, thu nhập hàng ngày của anh chỉ là 5,12 USD, nhưng ngay ngày hôm sau khi cơ chế phí mới được triển khai, thu nhập của anh đã tăng vọt lên 2.290 USD.

Một nhà sáng tạo khác, Jytol, cho biết số lượng người xem trung bình khi livestream chỉ là 4 người, sau khi ra mắt tính năng mới đã tăng lên 15 người, thu nhập từ 2,33 USD lên 9,30 USD. Dù số tiền không lớn, nhưng tốc độ tăng trưởng này vượt xa mô hình kiếm tiền của các nền tảng truyền thống như Twitch hoặc Kick đối với nhà sáng tạo bình thường.

Ý nghĩa của livestream là biến quá trình phát hành meme coin thành một sự kiện xã hội và giải trí. Người dùng không chỉ đơn thuần mua coin, mà còn có thể tương tác trực tiếp với nhà sáng tạo qua livestream. Như một streamer từng nói: “Pump.fun giúp người bình thường cũng có thể livestream kiếm tiền trong cộng đồng nhỏ, còn nhiều hơn cả một năm trên Twitch.”

CCMs: Hình mẫu sơ khai của thị trường vốn cho nhà sáng tạo

Livestream mang lại lưu lượng, nhưng làm sao để chuyển hóa lưu lượng thành giá trị lâu dài? Câu trả lời của Pump.fun là CCMs (Creator Capital Markets - thị trường vốn cho nhà sáng tạo).

Theo logic CCMs, mỗi nhà sáng tạo không chỉ là người phát hành coin, mà còn là một “đối tượng đầu tư”. Người dùng có thể gián tiếp đặt cược vào uy tín và tầm ảnh hưởng của nhà sáng tạo thông qua token mà họ phát hành.

Ví dụ, Basedd House của Pump.fun tập hợp một nhóm streamer ký hợp đồng, họ vừa là nhà sáng tạo nội dung, vừa là người phát hành token. Trong đó, nhà sáng tạo Goon đã kiếm được 9.400 USD phí sáng tạo chỉ trong ba tháng.

Thực chất, đây là quá trình tài chính hóa “vốn xã hội”: lưu lượng và sự gắn bó cộng đồng của nhà sáng tạo càng mạnh, token của họ càng có giá trị. So với meme coin truyền thống chỉ dựa vào meme và đầu cơ ngắn hạn, CCMs cung cấp một khung thể chế gắn kết lâu dài giữa nhà sáng tạo và người dùng, thúc đẩy Pump.fun chuyển mình thành nền tảng kinh tế sáng tạo.

Ascend: Nâng cấp thể chế nhờ phí động

Tháng 9 năm 2025, Pump.fun ra mắt Project Ascend, hoàn toàn tái cấu trúc cơ chế khuyến khích của nền tảng. Cốt lõi của mô hình mới là phí động: nhà sáng tạo sẽ nhận được một phần phí từ mỗi giao dịch, nhưng tỷ lệ này sẽ giảm dần khi vốn hóa token tăng lên.

• Khi vốn hóa ở mức 88.000 đến 300.000 USD, nhà sáng tạo nhận tối đa 0,95% phí giao dịch;

• Khi vốn hóa tăng lên 20 triệu USD, tỷ lệ phí giảm còn 0,05%, nhưng lúc này khối lượng giao dịch đã tăng lên rất nhiều.

Hiệu quả thấy rõ ngay lập tức:

Trong 24 giờ sau khi Ascend ra mắt, tổng thu nhập của các nhà sáng tạo vượt 2,4 triệu USD, trong khi ngày trước đó chỉ là 198.000 USD;

Có nhà sáng tạo thu nhập hơn 80.000 USD chỉ trong một ngày, điều chưa từng xảy ra trước đây;

Tổng doanh thu phí của nền tảng trong ngày ra mắt đạt 2,55 triệu USD, thậm chí vượt qua ông lớn phái sinh Hyperliquid.

Như nhà phân tích Dune, Adam Tehc, nhận định: “Nhà sáng tạo là trung tâm của kinh tế meme coin. Cơ chế khuyến khích tốt hơn sẽ giúp họ có vị thế mạnh hơn trong hệ sinh thái này.”

Trải nghiệm người dùng: Thiết kế tối giản và sự thỏa mãn tức thì

Bên cạnh các cơ chế thiết kế thông minh, trải nghiệm người dùng của Pump.fun cũng là “năng lực mềm” giúp nền tảng bùng nổ. Trên Pump.fun, bất kỳ ai chỉ cần nhập tên token, ký hiệu và tải lên một bức ảnh là có thể tạo meme coin trong vài phút.

Nền tảng sử dụng bonding curve (cơ chế định giá theo đường cong) thay thế cho sổ lệnh truyền thống và pool thanh khoản, nghĩa là người dùng không cần học các quy tắc giao dịch phức tạp:

• Khi người dùng muốn mua token, họ gửi tiền (ví dụ ETH hoặc USDT) vào smart contract. Hợp đồng sẽ tính giá hiện tại dựa trên công thức Bonding Curve và mint token mới cho người dùng. Vì tổng cung tăng lên, giá mua lần tiếp theo sẽ cao hơn.

• Khi bán: Người dùng gửi token trở lại smart contract để đốt. Hợp đồng sẽ trả lại tiền cho người dùng dựa trên giá tương ứng với tổng cung hiện tại. Vì tổng cung giảm, giá bán lần tiếp theo sẽ thấp hơn.

Cơ chế rõ ràng, trực quan này, cùng với biểu đồ và đường giá cập nhật theo thời gian thực, mang lại cảm giác phản hồi tức thì mạnh mẽ.

Dữ liệu cho thấy, kể từ năm 2024, Pump.fun đã thu hút hàng triệu người dùng thử phát hành coin, trong đó một phần lớn là lần đầu tiếp xúc với ứng dụng blockchain. Chính giao diện tối giản và cảm giác thỏa mãn tức thì này đã biến Pump.fun thành “lò ấp” tự nhiên cho văn hóa meme.

Kết luận: Từ “thiên đường” đến “hệ sinh thái”

Vị thế dẫn đầu của Pump.fun đến từ sự tiến hóa liên tục trên nhiều phương diện:

Về dữ liệu, nó xây dựng “hào lũy” bằng doanh thu và thị phần tuyệt đối;

Về cơ chế, Project Ascend biến đầu cơ ngắn hạn thành hệ sinh thái nhà sáng tạo lâu dài;

Về trải nghiệm, quy trình tối giản và phản hồi tức thì khiến nó trở thành nơi phát sinh meme tự nhiên;

Còn KOL và cộng đồng, đã mang lại cho nó sức mạnh lan tỏa và kết dính thực sự.

Tất cả những điều này khiến Pump.fun không chỉ là “thiên đường đầu cơ”, mà còn là một nền tảng kinh tế sáng tạo thực thụ.

Vì vậy, dù đường đua meme coin có biến động thế nào—người dẫn đầu vẫn luôn là người dẫn đầu. Trong chu kỳ bùng nổ tiếp theo, đây vẫn sẽ là sân khấu không thể bỏ qua.

Tác giả: Seedco